Tom Bevers

Zestig jaar Natuurpunt Noorderkempen. Dat verdient een feestje. Samen met Dirk en Guy gebruikte ik gisteren mijn lidkaart om erbij te zijn. In de eerste plaats om mjn waardering uit te drukken voor het werk dat de vereniging doet. En ook gewoon voor de gezelligheid, natuurlijk. Bovendien is een wandeling door de Kalmthoutse Heide altijd de moeite – het was de eerste keer na de grote heidebrand van vorig jaar dat ik er kwam – en zeker als ze wordt geleid door iemand die de weg weet.

Joris Pinseel presenteerde de geschiedenis van Natuurpunt Noorderkempen, die overigens ook in De Spycker van dit en volgend jaar te lezen staat. Met enkele unieke foto’s. In aanwezigheid van zowaar één van de stichters die in 1952 De Wielewaal Essen-Kalmthout oprichtten, de voorloper van de Natuurpuntafdeling. Ze werden wellicht bekeken als “vreemde vogels”, maar ze gaven blijk van een vooruitziende blik waar je alleen maar bewondering voor kan hebben, de stichters van toen.

De namen van wat er in de heide groeit en bloeit onthoud ik niet. Ik herken wat er boven ons vliegt of op de armen kriebelt nauwelijks. Maar ik kan er wel van genieten om door de groene weiden, bossen en velden te wandelen. En ik besef héél goed hoe belangrijk die zijn voor ons. Zeker in een gemeente als Essen. De natuur versterken en de open ruimte behouden is niet voor niets één van de speerpunten van onze campagne. Toen onze kandidaten mochten aangeven welke drie programmapunten ze het belangrijkst vonden, kwam het ook bij heel veel mensen terug. Wij gaan met de “groenste” lijst naar 14 oktober.

Maar de politiek kan niet alles. De rol van een vereniging als Natuurpunt is onvervangbaar. Ook de komende 60 jaar !

Horendonk kent wel iets van feestvieren. De Kermis komt stilaan in zicht, en gisteren ging op Over d’Aa de jaarlijkse rommelmarkt door. Met muziek, een hapje en een drankje, zoals dat hoort.

De leukste stand ? Neen, sorry collega’s, niet die met de {oranje kérrevén}. Wel die ernaast : die van de Pompoenfeesten – al is die vrucht natuurlijk ook oranje. Omdat pompoenbier verrassend lekker is – hopelijk telt een compliment van een weinig-bierdrinker ook mee. Omdat de nieuwe pompoenpralines heel geslaagd zijn. Maar vooral omdat twee Essense wijken op deze manier heel mooi de hand reiken aan elkaar.

Als we Essen leefbaar willen houden, dan moeten we het eigen karakter van elk dorp en elke wijk respecteren en versterken. Dan mag het hier geen volgebouwde betonnen eenheidsworst worden. Daarvoor helpt het als we elkaars tradities promoten, elkaars dorpsleven versterken.

Dat hebben ze in Horendonk en Wildert blijkbaar goed begrepen. En ik pak het mee naar het Heuvelplein. Het idee, bedoel ik. De pralines ? Die gaan naar nog een andere wijk met een eigen karakter. Naar Hoek. Een kwestie van ook bij mijn ouders op een goed blaadje te blijven staan in deze drukke verkiezingstijden…

De 40e Ronde van Essen ligt weer achter ons. Met 276 meelopende kinderen en en jongeren en 21 inschrijvingen in de papa- en de mamareeks werd het een heel succesvolle week.

De viering van de 40e editie was ook geslaagd. Als ik meer tijd zou hebben gehad, had ik wel willen proberen er nog meer van te maken : een beter gestoffeerde tentoonstelling, een jubileumboekje met ook enkele interviews, een update van ons eeuwigdurend klassement… Ik zou dat natuurlijk kunnen beloven voor binnen tien jaar, maar als ik van u was dan zou ik geen lange termijnbeloftes geloven van mensen die op de verkiezingslijsten staan.

Ondertussen ben ik vooral iedereen heel dankbaar die van de 40-activiteiten mee een succes maakte, maar zeker ook de medewerkers van de Ronde zélf. Het blijft echt een niet te onderschatten opgave om elke dag weer ergens van nul te beginnen en het hele “circus” op poten te zetten, om er dan ’s avonds nog de verslaggeving van te verzorgen ook. Als er dan per ongeluk eens een reeks vergeten wordt in het boekje, dan maak ik met plezier “bladzijde 14 1/2” !

De Ronde van Essen is weer in het land. Al voor de 40e keer. Zoals de laatste jaren een gewoonte is geworden, hanteer ik opnieuw het fototoestel. Het resultaat daarvan kan u zien op www.rondevanessen.be – al moet ik er wel bij vertellen dat de foto’s van dinsdag niet door mij werden genomen maar door Katleen en Hanne. Kwestie van niet met andermans pluimen te gaan lopen.

Dankzij de stralende maandagzon, en omdat de Ronde “laat” valt in de vakantie, mochten we de voorbije dagen op veel deelnemers rekenen. Hopelijk blijft het weer ons ook de komende dagen goed gezind, zodat we deze jubileum-Ronde met een mooi deelnemersaantal mogen afsluiten. Het doet wel deugd om een weekje te mogen meedraaien in een ploeg van jonge geëngageerde vrijwilligers, maar het was gisteren ook plezant om nog eens “redactie” te houden met een aantal oud-gedienden. Zelfs de typmachine werd terug bovengehaald. Ik heb me er niet achtergezet, maar uit de reacties van de gebruikers heb ik begrepen dat een muis, pijltjestoetsen en een backspace nog wel gemist kunnen worden, maar dat het ontbreken van toetsen voor “1” en “0” erg bevreemdend werkt.

Het resultaat van dat werk wordt vandaag verkocht. Het is de bedoeling dat we met een ploeg oud-medewerkers ook zoveel mogelijk van de Ronde overnemen, al hopen we toch dat ook het Rondeteam van 2012 een handje toesteekt.

De Ronde van Essen, het blijft een fenomeen…

30.  Voor mij ondertussen al weer enkele jaren geleden.  Zo lang dat de KSJ-tieners die ik bij mijn afscheid onder mijn hoede had dit weekend hun 30-jarigenfeestje vierden.  In Den Block, zoals dat hoort.  De feestvierende vijf hebben een speciale betekenis voor mij, ook al omdat ik het groepje destijds opgeteld vijf jaar onder mijn hoede heb gehad.  Of dat een verschil heeft gemaakt, weet ik niet.  Maar het is leuk om te zien dat ze vijf heel verschillende maar elk voor zich boeiende wegen in hun leven hebben gekozen.  Die voor twee van hen bovendien ook naar de (gemeente)politiek liepen.  Zou dat dan toch…

Ik zet nog elke maand de Jodela, het maandblad van KSJ Essen online.  Ik doe het niet elke keer open, maar af en toe natuurlijk wel.  Hoewel het natuurlijk met zijn tijd is meegegaan, zijn zowel vormelijk als inhoudelijk de gelijkenissen met de eerder jaargangen van het blad dat in 1984 zijn huidige naam meekreeg opvallend.  

Af en toe goed voor een vleugje onvermijdelijke nostalgie, maar vaker van bewondering voor elke nieuwe generatie die een eigen hoofdstuk schrijft in het verhaal van een jeugdbeweging.  Zomaar een jeugdbeweging, die net als elke andere groep van Chiro, Scouts, KSJ-KSA-VKSJ of KLJ waardering verdient.  En ook níet zomaar een jeugdbeweging, maar één met een eigen geluid en een eigen insteek : KSJ Heidebloempje Essen.  In oktober stem ik met overtuiging voor Jasper, maar dat is sowieso een beetje een stem voor al wie weet welke zin er op “’t ligt tussen de zee en de heide, mijn land” volgt.

Op 18 maart 1723 werd in de kerk van Nispen en Essen Anthonius Bevers gedoopt. Zijn doopakte is het oudste spoor van een naamgenoot dat zich in de gezamenlijke archieven van Roosendaal, Essen en Kalmthout bevindt. Dat opzoeken heeft me ongeveer een minuut gekost. Op de trein. De drie gemeenten hebben de parochieregisters en de archieven van de burgerlijke stand online geplaatst.

Cultuurschepen Jokke Hennekam mocht het project gisteren voorstellen – daarbij wees ze erop dat omwille van de privacy alleen de gegevens t.e.m. 1911 beschikbaar zijn, wat in dit Facebooktijdperk een wat ironisch gegeven is. Desalniettemin is de online databank een fantastisch instrument, en een Vlaamse primeur waar Essen en Kalmthout trots op kunnen zijn. Waarbij het natuurlijk een voordeel was om in de schaduw te zitten van een grote buur aan de overkant van de grens, die bovendien met een sterk historisch besef begiftigd is.

Niet alle foto’s waarop het Essense college dit jaar met fierheid glimlacht zullen even waarachtig zijn, vrees ik, maar deze is hen wel gegund. Al gaat de verdienste wat Essen betreft toch vooral naar Joris en Stef van de dienst burgerzaken, die in dit project (eens te meer) hun hart hebben gelegd.

Hardop dromend zou het natuurlijk mooi zijn om een digitale kruisverbinding met Essen in Beeld te realiseren, zodat een persoon aan haar of zijn foto wordt gekoppeld of omgekeerd. Dat is niet evident, maar ook niet onmogelijk. Al zie ik niet meteen foto’s van Anthonius Bevers opduiken, tenzij een tijdreiziger de uitvinding van de fotografie alsnog zou gaan vervroegen. Dat lijkt me niet meteen voor morgen. Of voor gisteren, dus…

Ook in Essen begint de jaarlijkse Nacht van de Geschiedenis van het Davidsfonds een traditie te worden. Net zoals vorig jaar waren Rudi en ik gevraagd om op basis van de Essen in Beeld-fotocollectie een bijdrage te leveren. Het thema was ”drank”, en dus belichtte Rudi de brouwerijen en drankdepots. Ik mocht heden en vooral verleden van de Essense cafés toelichten.

Nu zijn die cafés niet meteen mijn natuurlijke biotoop, maar op basis van de informatie op onze website, een artikel van Flor Backx in De Spycker van 1990 en andere informatie uit dat onvolprezen jaarboek van de Heemkundige Kring heb ik toch een min of meer coherent verhaal kunnen brengen. Ook al omdat foto’s vaak voor zichzelf spreken. Het voordeel van een onderwerp dat je minder goed kent is dat je veel bijleert uit het opzoekwerk, natuurlijk. Uit het verhaal komt een Essen uit een ander tijdperk naar voren. Een dorp waar de boeren hun borrel dronken en waar de kermis het hoogtepunt van het jaar was. Maar ook een spoorwegknooppunt met de hotels en gelegenheden van meer bedenkelijk allooi die daar bij horen.

De 119 cafés in 1910 en hun vrede verhaal leverde natuurlijk heel wat mooie cafénamen op. Daarbij zitten enkele dubbels – wat het opzoekwerk natuurlijk niet vergemakkelijkte. Voorspelbare, zoals De Grens of Het Spoor. Of Statiezicht. Clichés als In De Kroon of De Welkom. (Faux-)Chique als Hôtel du Commerce. En verrassende als In Transvaal. Wie koos die namen, en waarom ? In veel gevallen zullen we het nooit weten, zoals we (gelukkig) ook niet alles zullen weten over wat zich tussen de vier muren van die staminees afspeelde.

Naast ons verhaal zorgde Leo Suykerbuyk voor een In Memoriam voor de onlangs overleden Leo Doggen van ”De Linden” die als spreker was gevraagd. Daarnaast interviewde hij levend monument Karel (Charel) Van Oevelen; hoewel hij nooit achter de ketels stond voor altijd ”de brouwer” in Essen. Dat de avond met een biertje werd doorgespoeld, was natuurlijk onvermijdelijk.

Er kroop (kostbare) tijd in de voorbereiding, maar voor mij was het die alvast waard. Hopelijk geldt voor de bezoekers hetzelfde. En anders stel ik voor dat ze er eentje drinken om hem door te spoelen…