US go home ! Hoe vaak hebben we die strijdkreet niet gehoord in West-Europa. Vooral vanop links, als protest tegen de imperialistische en kapitalistische politiek van de Verenigde Staten, die ook bij ons een grote invloed uitoefende – en ons terloops beschermde tegen de Sovjets en andere dreigingen, maar waren die wel zo reëel ? Ook extreem-rechts had het niet altijd voor de Amerikanen, want te liberaal en te globalistisch. Nu de VS inderdaad blijkt zich in het eigen huis terug te willen trekken, staan die zekerheden plots op de helling. Zó hadden we die „go home” ook niet bedoeld, eigenlijk. En een deel van het oorlogsleed dat de VS in de loop der jaren aanrichtte was mogelijk toch ook in ons belang. Zouden we overigens die raketten in Kleine Brogel niet kunnen overkopen, als de Amerikanen ze zouden willen weghalen ?

Voor extreem-rechts valt het nog wel in te passen in het plaatje, als ze de sprong kunnen maken dat Russisch imperialisme fel bestreden moest worden zolang het met een links-dictaroriaal sausje werd opgediend, maar verwelkomd moet worden nu het rechts-dictatoriaal wordt aangestuurd. Dat blijkt voor sommigen wel, maar voor anderen niet gemakkelijk – ook Dewinter, Le Pen en Farage moesten zich de voorbije weken in bochten wringen, Weidel blijkt daar minder last mee te hebben.

Maar ik wil het hier vooral over democratisch links hebben. US go home. Welaan dan, nu tevreden ? En over democratisch rechts, dat de VS altijd heeft toegejuicht als onmisbare trans-Atlantische partner. Terecht, zo blijkt. Maar daar is natuurlijk ook een prijs voor betaald : al te vaak moest VS-optreden dat niet in het belang van Europa en de democratie was tegen wil en dank goedgepraat, verdedigd, gesteund worden. Het Midden-Oosten, een buurregio waar onze Europese beschaving historisch en geografisch mee verbonden is, is al te vaak door het State Department mismeesterd. We stonden erbij en keken ernaar – we betaalden de prijs voor de Amerikaanse bescherming. Een politieke prijs, waarmee we een financiële prijs grotendeels vermeden. Of toch niet helemaal, want de wapens die we wél kochten kwamen natuurlijk uit de VS.

We zouden het hele politieke gevecht nu nog eens kunnen overdoen. Wie had er gelijk ? De Atlanticisten of de „US go home”-betogers ? Maar het lijkt beter om elkaar lichtjes beschaamd aan te kijken en toe te geven dat de twee paradigma’s niet langer opgaan, en dat onze favoriete vriend/zondebok een strategische concurrent, mogelijk een tegenstander (met weliswaar een aantal gelijklopende belangen) en wie weet op een dag een vijand is geworden. Daar hadden beide kampen niet echt rekening mee gehouden, maar de idioot en would be dictator in het Witte Huis is tot alles ons staat, en er lijkt op heden erg weinig animo te zijn in zijn land om hem op welke manier dan ook te stoppen of af te remmen. Zodat het ook niet duidelijk is wat de Amerikannen nu zelf als dwaasheid beschouwen, en wat als een misschien wat al te geprononceerde manier om de waarheid te zeggen. Alleszins hebben we in Europa weinig andere keuze dan de democratische rangen te sluiten. Waarna we samen het leiderschap aan centrum-politici toevertrouwen – Macron, Starmer, Tusk, Merz… om snel een realistische en net daarom uiterst ambitieuze Europese koers uit te tekenen. Het alternatief is een imperialistisch Rusland dat zich deze keer niet even voorbij Berlijn door een ijzeren of ander gordijn gaat laten tegenhouden. Dus licht de grens iets ten Oosten van Tartu. Daar begint óns huis.