Tom Bevers

De actie voor Lijn 12 blijft goed lopen. Dat is goed nieuws, al had ik liever gehad dat de actie helemaal was stilgevallen omdat onze vragen worden ingewilligd… Het persbericht dat we maandag verstuurden bleek zelfs wellicht het meest succesvolle in mijn carrière als schrijver van persberichten. Deze keer ook op radio en tv; Bruni is dan ook een uiterst geschikte woordvoerster.

De “bijsturing” van de dienstregeling is zo beperkt en de manier waarop ze wordt aangebracht zo wereldvreemd dat je zou gaan denken dat ze het erom doen. Ze hebben bij de Spoorwegen bovendien een briljant statisticus in huis : eerder werd al verkondigd dat 95% van de reizigers tevreden zijn met de nieuwe dienstregeling, nu krijgen we te horen dat 75% van de klachten worden opgelost met de nieuwe aanpassing. Hoe zouden ze dat allemaal in vredesnaam berekenen ? Het cijfers van 3.000 klachten wordt ook tegenover de 2 miljoen reizigers geplaatst. Dat is niet langer appelen met peren vergelijken, maar appelen met planeten !

Eén van de leuke kanten aan het webmasterschap voor de petitie voor Lijn 12, naast vanzelfsprekend het succes ervan, is dat ik de reacties die mensen koppelen aan hun ondertekening ervan mag lezen en selecteren. Vaak gaat het om erg pertinente vaststellingen over het treinverkeer op onze lijn, waar we iets mee zijn en die onze eisen verder kracht bijzetten. Soms leren we er ook problemen mee kennen die we totnogtoe over het hoofd hadden gezien.

Dikwijls zijn de korte of wat langere tekstjes (die dan soms via e-mail komen) behoorlijk raak geformuleerd of zelfs erg leuk geschreven. Alleen verbaast het me in heel veel reacties, ook als ze verder in een vlot en correct Nederlands zijn opgesteld, hoe sterk het gebruik van hoofdletters aan een grote willekeur onderhevig is geraakt. Na een punt volgt er soms geen meer, maar zeker in eigennamen of plaatsnamen staan er vaak geen. Of nog erger : de ene keer wel, de andere niet. Niet alleen de sms-generatie bezondigt er zich aan. Ik ken directeurs-generaal bij de overheid -en nu ook belangrijke politici- die de hoofdletter geen warm hart toedragen. Het is wellicht iets uit een vervlogen tijd, maar voor mij stelt een geschreven tekst toch steeds net iets hogere eisen aan het taalgebruik. Zelfs in een sms gebruik ik hoofdletters, punten en allerlei andere leestekens. Toegegeven, dat kost mij wellicht meer tijd dan vele andere sms’ers. Maar ik vind het een kwestie van respect voor de lezer. Ouderwets ? Het weze zo.

Op de website van Lijn 12 komen de reacties die ik relevant vind en die niet in herhaling vallen. Exact zoals we ze ontvangen. Alleen worden er soms taalfoutjes uitgehaald. En er worden hoofdletters toegevoegd; het is sterker dan mijzelf…

Vorige week stapte Bruni op de trein. De nieuwe dienstregeling betekende voor haar een stevige stap achteruit, zoals voor zoveel reizigers. Ze besloot dat ze na jaren van treinproblemen op Lijn 12 haar portie wel had gehad. En ze richtte een actiecomité op, met een toevallige mede-reizigster. Daar hoort tegenwoordig een website bij. Daarvoor kwam ze bij mij uit.

Ik heb met veel plezier de handschoen mee opgenomen. Ook al omdat ik, erg zacht uitgedrukt, wel vind dat de dienstverlening op Lijn 12 beter kan. Omdat de nieuwe dienstregeling ook voor mij een druppel was in een tot aan de rand gevulde emmer (het levensverhaaltje van ene Jasper Van Essen heeft daar ook iets mee te maken). Omdat brieven en mails naar de Klantendienst van de NMBS niet ernstig worden genomen, en omdat de Ombudsman daar blijkbaar (alleen) ook niet veel aan kan doen. Omdat ik het bovendien als lokaal “volksvertegenwoordiger” mijn plicht vindt om op te komen voor mijn plaatselijke mede-burgers – waarvan de belangen in dit geval gelijk lopen met die van mijzelf. Dat motiveert extra, maar ook zonder die impuls zou ik dat natuurlijk doen.

Tenslotte bood de actie me de kans om een andere technische opzet voor internetpetities uit te testen, waarbij ik zelf niet meer alles moet overtikken. Met enige kinderziektes weliswaar. Kapels collega-raadslid Harold Van der Kraan (sp.a) wees er bovendien op dat ik het internet ook eens vanuit Mozilla-perspectief moet bekijken, en dat heb ik dus ook bijgeleerd.

Na Essen in de Zak ? en Sportvloer NU ! is dit de derde petitie waarbij ik “webmaster” ben. Twee keer hebben we gewonnen, maar de NMBS is een tegenstander van een ander kaliber. Met Willem van Oranje prent ik me daarom in dat het niet nodig is te hopen om te ondernemen, noch te slagen om te volharden…

Voor meer en betere treinen op Lijn 12 : teken !

Ik ben boos. Op de NMBS. Neen, niet over een vertraging. Dat gaat trouwens wel weer over. Maar dit is veel erger. Jaren is er gewerkt aan de tunnel onder Antwerpen-Centraal, waardoor de trein in rechte lijn van het noorden (Essen) naar het zuiden (Brussel) kan. Voor die werken hebben we de prijs betaald : langere ritten, veel vertragingen… Maar sinds de tunnel in gebruik is, staat de trein bijna 10 minuten stil in Antwerpen-Centraal. Logisch, het traject is veel korter geworden.

Op 10 december gaat de nieuwe dienstregeling in. De stop in Antwerpen-Centraal is inderdaad een stuk korter geworden. Maar de totale rit van Essen naar Brussel is nog langer dan voordien. De trein naar Essen gaat zo traag rijden dat je in Brussel de volgende trein kan nemen en dan overstappen. Met een zeer groot risico op het missen van de aansluiting, weliswaar (je moet eens proberen in Antwerpen-Centraal van spoor 22 naar spoor 6 over te stappen in minder dan 10 minuten…).

Bovendien zijn de nieuwe treinuren zo dat heel veel Essenaren ’s morgens nét te laat in Antwerpen of Brussel zullen zijn, en ’s avond ook weer nét te vroeg terug zullen moeten vertrekken. Zodat sommigen dus elke dag een uur vroeger moeten opstaan én ’s avonds een uur later thuis zullen zijn. Voor mij vallen de uren al bij al wel mee : ik raak ook niet meer aan de “verplichte” 7u36 per dag, maar de stock aan overuren die ik onvermijdelijk opbouw compenseert dat wel. Maar dat maakt het niet minder wraakroepend, natuurlijk. Bovendien zal de laatste verbinding vanuit Brussel naar Essen om 21u57 zijn in plaats van om 22u40, en dat maakt dat ik af en toe op een Brussels hotel een beroep zal moeten doen. Hoera, hoera.

Van bijkomende treinen is geen sprake, van een bijkomende stop voor de Beneluxtrein ook niet. Ook voor Wildert verbetert er niets. Misschien krijgen we wat betere treinstellen, maar het zou me niet verbazen als ook dat er niet in zit. Na jaren is de noord-zuidverbinding af. Alleen blijkt die niet te leiden tot een betere verbinding tussen het noorden en het zuiden. Wegens verregaande incompetentie stel ik voor om de NMBS te veroordelen tot defederalisering en/of privatisering.

Ik heb de burgemeester nog eens herinnerd aan de opdracht van de gemeenteraad om met de NMBS te overleggen (dat had natuurlijk al gebeurd moeten zijn). Ludwig Caluwé, die samen met mij de motie hierover indiende en die ik dus op de hoogte houd, mailde terug met de woorden “Het is een ongelooflijke schande”. Zelden ben ik het zo met hem eens geweest…

Deze morgen bleek het treintraject tussen Luchtbal en Berchem plots een heel stuk korter : de IC-trein Essen-Jambes had als eerste de “eer” om gebruik te maken van de tunnel. Tijdwinst zat er jammer genoeg nog niet in; integendeel, zowel deze morgen als vanavond zat er zelfs vertraging op mijn trein. Hopelijk wordt er snel optimaal gebruik gemaakt van de nieuwe infrastructuur om ook de reistijd en niet alleen de afstand in te korten.

Ik heb het “nieuwe” Antwerpen-Centraal dus alleen nog maar vanuit de trein op niveau -2 gezien, maar het ziet er best mooi uit – in het soort moderne architectuur met licht, glas en beton waar ik wel van houd.

Ondertussen vernam ik dat de NMBS ook een bijdrage op de rekening van Jasper Van Essen heeft gestort. Weliswaar niet als rechtstreekse compensatie voor mijn reizigersleed op de avond van de OCMW-raad over Jasper. Maar toch. En vorige week heb ik dankzij een vertraging een onhaalbare aansluiting gehaald die me 55 min. Brussel-Noord heeft bespaard. Ik ben dus vandaag een tevreden klant van de NMBS. Maar of dat ook zal blijven duren, is natuurlijk een andere vraag…

Ik dateer dit tekstje dan wel op 27 november, maar ik schrijf het met een week vertraging. Dat gebeurt, om praktische redenen, wel meer. Maar nu doe ik het vooral omdat ik op 27/11 echt ontzettend boos was, en het afkoelingsproces wel even heeft geduurd. Ik was met name niet te spreken over de NMBS. Geen nieuws ? Toch wel. De laatste tijd zit het weer regelmatig verkeerd op de lijn Jambes-Essen. Om allerlei, veelal onbegrijpelijke, redenen. Veelal een combinatie van falend want hopeloos verouderd materieel, een gebrek aan informatie en klantgerichtheid. Nu kwam alles dus bij elkaar.

Wat mij echt ontgoocheld heeft, is dat ik daardoor de OCMW-Raad heb gemist. Dat was een bijzondere (en historische) raad, om ons te buigen over de baby die op zondag in het station van Essen was achtergelaten en teruggevonden. Met een weekje afstand stel ik vast dat het verhaal het OCMW in een ware mediastorm heeft doen terechtkomen. Waartegen het (samen met de burgemeester) geen neen heeft gezegd. Nu, de OCMW’s in het algemeen en dat van Essen in het bijzonder, mochten de media ook wel eens op een positieve manier halen. En Frans ? Het moet hem ook verbazen om zijn laatste weken als burgemeester plots véél meer pers te halen dan ooit daarvoor, en dat met een “beleidsdaad” waarbij het toeval een veel grotere rol heeft gespeeld dan hijzelf. Ik gun het hem eigenlijk wel, in dit soort situaties is hij een sterk “burgervader”.

Ook al was strikt genomen volgens mij het OCMW bevoegd om het kind een naam te geven, dat is natuurlijk niet iets om een conflict over te veroorzaken. En de keuze die Frans gemaakt heeft vind ik op zich wel mooi : “Van Essen” spreekt voor zich (al zou “Van Roosendaal” wellicht logischer zijn geweest !). En dat Marc Jaspers met de naamgeving “geëerd” wordt, is helemaal terecht. Omwille van zijn inzet als politie-agent, in dit verhaal – en in het algemeen. En wat mij betreft ook omwille van zijn inzet voor Essen voordien : voor Jeugdheem Deken Verbist, en als CD&V-voorzitter die méér nastreefde dan vasthouden aan de macht. Dat Frans hem nu die eer mag bewijzen, is een stukje ironie van de politieke geschiedenis. Of toch niet helemaal.

Tot mijn grote spijt heb ik het verhaal dus wat meer op afstand moeten volgen (dat Jasper daardoor mijn zitpenning van 150 EUR misloopt, ga ik op de NMBS proberen te verhalen – al moet ik er bij wijze van spreken 100 aangetekende brieven voor schrijven en er tot aan zijn Plechtige Communie mee doorgaan !). Als de NMBS een persoon was, dan zou ik die hebben uitgescholden zoals ik nog nooit met iemand heb gedaan – gelukkig besef ik dat de personeelsleden veeleer slachtoffers van het systeem zijn. Los daarvan vind ik de beslissingen wel goed. De keuze van Josée Elst als voogd vind ik heel verdedigbaar. En ook daarbuiten zit het OCMW wel op het goede spoor in dit verhaal. In tegenstelling natuurlijk tot de ouders van het kind. Wat zij doen is absoluut onaanvaardbaar. Ze verdienen een straf. En toch hoop ik dat ze nooit worden teruggevonden : dat kan het leven van Jasper uiteindelijk alleen maar vereenvoudigen.

De media-aandacht voor wat uiteindelijk een “fait divers” is, blijft me nochtans sterk verbazen : één week nadat het kindje werd gevonden, geeft zijn naam in Google 218.000 hits. En ik vraag me af wat de impact zou geweest zijn als dit vóór 8/10 zou zijn gebeurd. Vooral binnen CD&V hadden de kaarten wel eens anders kunnen liggen. Hoewel niemand iets heeft gedaan dat ik niet van haar of hem zou hebben verwacht.

Maar veel meer dan wat politieke bedenkingen, is het lot van Jasper natuurlijk het belangrijkste. Het ga hem en al wie zich de voorbije dagen voor hem inzette goed.

Bij de hoedanigheid van treinreiziger, zeker op de lijn Dinant-Essen, horen nu eenmaal frequente kleine en soms wat grotere ergernissen. Meestal lukt het om ze de volgende dag, of in het slechtste geval na het weekend, te vergeten : de vertragingen, de “verkorte samenstellingen”, de gebrekkige communicatie… Maar zo af en toe loopt het toch nog eens danig de spuigaten uit.

Het begon nochtans niet slecht vanavond. De trein kwam op tijd aan in Brussel-Zuid en hield zich vervolgens min of meer aan het voorziene schema. Maar na enige tijd kwam de mededeling dat de trein niet verder zou rijden dan Antwerpen-Centraal. Geen nood echter, want daar zouden we op een andere trein kunnen overstappen. Bij aankomst bleek die andere trein er niet te zijn. Ik zou bijna “natuurlijk” schrijven, maar dat is het dus niet. Zodat de L-trein van 18u41 de eerstvolgende verbinding naar Essen zou zijn. Die werd echter aangekondigd met een “onbepaalde vertraging” (en zou op een spoor komen dat later nog zou worden meegedeeld…).

Na wat wachten besloten om iets te gaan drinken. De onbepaalde vertraging werd na een tijd toch bepaald, op 33 minuten. Ondertussen werd ook bekendgemaakt dat de IR-trein van 19u14 werd afgeschaft. De passagiers van 3 treinen werden dus samengebracht in één trein. Onnodig om erbij te vermelden dat op onze lijn geen treinen met airconditioning rijden. Soms gaan de raampjes wel open.

We vertrokken ook nog eens enkele minuten vóór 19u14. Even langer wachten zou er nu ook nog wel bij hebben gekund. Zodat de just-in-time passagiers van de IR-trein niet op hun beurt in de kou (zéér spreekwoordelijk) moesten blijven staan. Communicatie en onderhoud van het materiaal : het blijven de zwakke punten van onze Spoorwegen. En ja, het was héél warm. Maar zoals iemand terecht opmerkten : in nog warmere landen rijden ook treinen.

Zonder dit verhaal zou ik dat van dinsdag wellicht al vergeten zijn. Toen was er een “gewone” vertraging van een minuut of twintig, zodat de trein Antwerpen-Centraal niet aandeed en rechtstreeks van Berchem naar Essen spoorde. Maar het rijtuig waarin ik zat (met het nummer 842), zou niet verder rijden. Met koffer overgestapt in de drukke overige wagons. Om vervolgens in Essen vast te stellen dat rijtuig 42 er nog steeds aanhing. Soms…

Net in de week dat het treinverkeer tussen Essen en Brussel nog eens voor een stevige portie ergernis zorgde, pakt de Ombudsman bij de NMBS uit met zijn jaarverslag 2005. De opeenvolgende verslagen zijn boeiende lectuur voor de treinreiziger, ook al omdat ze vrij leesbaar geschreven zijn. Heel wat van de veelal terecht door de Ombudsman aangeklaagde situaties komen herkenbaar voor. Gelukkig meestal niet omdat ik ze zelf meegemaakt heb, wel omdat je ziet dat ze aan medereizigers overkomen of omdat je je levendig kan vaststellen dat ze gebeuren.

Bovendien blijkt de reactie van de NMBS nog al te vaak een houding uit te stralen waarbij de burger er is terwille van de overheidsdienst en diens starre reglementen in plaats van andersom. Een liberalisering op zijn Brits, met maatschappijen waarvan de dienstregeling niet op elkaar aansluit, is natuurlijk geen oplossing. Maar de spoorwegmaatschappij zou toch echt wel aan een klantvriendelijker imago mogen werken.

Bovendien ben ik ervan overtuigd dat heel wat vertragingsproblemen én communicatiestoornissen te wijten zijn aan het verouderd materieel waarmee wordt rondgereden. Als de deuren van één treinstel het niet doen, is de vertraging als gevolgd daarvan effectief een geval van “overmacht”, waarvoor ik begrip kan opbrengen. Als de deuren van een bepaald type trein systematisch problemen opleveren, dan is dat geen overmacht meer. Ook het ontbreken van een omroepinstallatie in de oudste treinstellen hoort in dezelfde categorie thuis.

De Ombudsman merkt ook nog op dat het reserveren van treinen voor groepsreizen tijdens de piekuren zeer veel ergernis oproept bij de dagelijkse pendelaars. Dat kan ik alleen maar bevestigen. Dat ik daarbij soms toch op de gereserveerde plaats blijf zitten moet zowat de enige “burgerlijke ongehoorzaamheid” zijn die ik me al eens permitteer. Als je dan aan de groepsreiziger uitlegt dat ik graag dagelijks een plaatsje zou reserveren, komt er soms zelfs enig (noodgedwongen…) begrip. Gelieve mij ervoor te verontschuldigen !

Om de evaluatie van het werkgelegenheidsbeleid te gaan voorstellen moest ik vandaag in Jambes zijn. Dat is het eindpunt van de lijn Essen-Jambes, zodat ik een rechtstreekse trein terug kon nemen. Als (áls) de NMBS al eens uitlegt waar een vertraging vandaan komt, dan is de reden meestal “omdat de trein te laat in het station was aangekomen”. Er is vertraging, omdat er vertraging is. Zoiets. Tot mijn verbazing heb ik nu ook geleerd waar die vertraging vandaan komt : helemaal uit Jambes. Daar vertrok de trein met 10 minuten vertraging. In Nijvel nog 5 minuten extra stilstand, zodat er 17 minuten vertraging was tegen dat de trein in Brussel-Zuid stond. Oh ja, geen conducteur te zien en aangezien ik in één van de meest voorhistorische treinstellen die er in Europa rondrijden zat, ook geen omroepinstallatie.

Na Mechelen dook dan toch de conducteur op, om te zeggen dat we niet in Antwerpen-Centraal zouden stoppen maar direct naar Berchem zouden gaan. Dan zou de vertraging dus moeten verminderen, zou je zo denken. Fout, 25 minuten te laat in Essen. Waarom ? Zelfs Joost mag het niet weten. Nog net op tijd in de Oude Pastorij om het kartel N-VA/PLE goed te keuren. De verkiezingen beginnen nu echt; vertraging kunnen we ons niet meer permitteren !