Via onze website vroeg een geïnteresseerde Essenaar waarom er geen Exceltabel zit bij ons verkiezingsprogramma. Want hoe worden al die plannen gefinancierd ? Eigenlijk wel een goede vraag. Koken kost geld, en we doen inderdaad een aantal voorstellen die niet gratis zijn. Vanuit CD&V en Vooruit is er vooral veel kritiek op onze plannen voor een nieuw zwembad. Dat schilderen ze graag af als een onbetaalbaar luxeproject. Dat ze ondertussen zelf een aantal zaken die veel geld kosten niet alleen op papier lanceren, maar er concrete verbintenissen voor aangaan zonder de financiële consequenties in te schatten, zien ze daarbij eenvoudigheidshalve over het hoofd. Maar “zij doen het ook (en veel erger)” is geen goed excuus, natuurlijk. Vandaar dat ik mijn antwoord hier graag meegeef :

Zoals uit de rekening van het gemeentebestuur voor 2023 blijkt is er een overschot op de exploitatie. Bovendien is er een gecumuleerd resultaat (beschikbare middelen) van om bij de 12 miljoen EUR. Op basis van ervaring ga ik ervan uit dat dit tegen het eind van dit jaar gaat oplopen tot minstens 14 miljoen EUR, wellicht meer. De leninglast is heel laag. Dat betekent dat er behoorlijk veel ruimte is voor bijkomende investeringen in de komende jaren, en dat is ook onze prioriteit. Met name in verkeersveiligheid en de verenigingen willen we investeren. Wat het zwembad betreft willen we maximaal gebruik maken van de subsidies van de Vlaamse overheid. Uiteraard gaan we ook voor rioleringswerken, verkeersinfrastructuur… zoveel mogelijk met andere overheden samenwerken.

–

We moeten de komende jaren wel opletten dat we het exploitatiesaldo onder controle houden. Het zwembad moet dus energieneutraal zijn, en op een minimum aan personeelskosten kunnen draaien. Ook voor wat alle andere beleidsdomeinen betreft moeten de structurele kosten onder controle worden gehouden. Er is zoals gezegd nog wel marge, maar die kan uiteraard niet helemaal ingevuld worden.

–

Ik kan dat niet exact becijferen. Daar ontbreken namelijk te veel gegevens over het lopende beleid voor. De huidige meerderheid voorziet een nieuw vrijetijdscentrum, maar kan ons ondanks herhaaldelijke vragen geen enkel idee geven van de voorziene exploitatiekosten daarvan. Daarnaast zijn er subsidies beloofd aan de verenigingen, aan max. 600.000 EUR per vereniging, maar daar is (een half jaar nadat ze werden aangekondigd) geen inschatting bij gemaakt over het aantal verenigingen dat hiervan gebruik zou kunnen/willen maken. Beide posten zijn ook helemaal niet voorzien in het gemeentelijk financieel meerjarenplan.

–

Dat zijn twee belangrijke voorbeelden, maar het geldt ook een beetje in het algemeen : in tegenstelling tot het schepencollege hebben wij geen rechtstreekse toegang tot de financiële dienst van de gemeente, om de huidige toestand juist te kunnen inschatten en de nodige simulaties te vragen. Welke investeringen gaan nog wel doorgaan, welke niet meer ? Welke projecten voor de toekomst zijn nauwkeurig begroot, welke minder ? Zijn er nog kosten die door het huidige beleid worden veroorzaakt maar die we pas in de toekomst gaan vaststellen ? Als oppositie kunnen we ook niet rechtstreeks en namens de gemeente contact opnemen met andere overheidsniveaus. We hebben dus geen exact zicht op toekomstige subsidiemogelijkheden – of alleszins een minder goed zicht dan de collega’s van CD&V en Vooruit.

–

Ik stel vast dat de partijen die wel over meer informatie (zouden moeten) beschikken ook geen financiële tabellen publiceren. Ik ben nochtans bereid een Excel te maken, als het gemeentebestuur me het model aanlevert en als de andere partijen vervolgens hetzelfde formaat volgen. Anders zal de rekening kloppen wanneer het nieuwe schepencollege het financieel meerjarenplan neerlegt. Uiteraard is het daarbij mogelijk dat we met een volledig zicht op de financiële toestand enkele prioriteiten naar de tweede helft van de legislatuur moeten doorschuiven, of andere wat sneller dan voorzien kunnen uitvoeren. Maar uit ons programma blijkt voldoende waar we in dat geval eerst werk van willen maken.