Tom Bevers

Dit is niet meteen een stuk voor elke lezer van mijn blog.  Eerder voor wie hier toevallig terechtkomt en met het plan rondloopt -of dat al uitvoert- om (Nieuw)Grieks te leren.  Het leek mij namelijk nuttig om een korte review te schrijven van de leerboeken (en een website) die ik daarvoor in de voorbije jaren gebruikt heb.  Bovendien heb ik voor enkele van de boeken een woordenlijst gemaakt (Grieks-Nederlands), die ik dan ook maar deel.  Ik heb ze puur voor eigen gebruik gemaakt, maar misschien dat ze ooit iemand van dienst kunnen zijn.

Ik heb mijn eerste stappen in de Griekse taal gezet met behulp van de Ελληνικά Τώρα-reeks (1+1 en 2+2).  Het 1+1-boek behelst de taalniveaus A1 en A2 uit het Europees referentiekader, de beginnersniveaus dus, het 2+2-boek bestrijkt de niveaus B1 en B2.  De gebruikte teksten zijn gedateerd; sommige zijn net iets hedendaagser dan de lesboeken Frans die ik me herinner uit de lagere school (“Papa fume une pipe” terwijl “maman” het huishouden deed, en “Où est la route pour Hasselt ?” was een gewone vraag in het ongetwijfeld franstalige Limburg).  Maar ook Griekse leerkrachten die niet van de boeken houden geven vaak aan dat ze voor starters goed geschikt zijn, vooral omdat ze de grammatica vrij degelijk behandelen – een grammatica die er ook in het Engels in wordt samengevat.  Woordenschat en teksten lijden wat onder die aandacht voor de grammatica, zodat het boek op dat vlak wellicht niet volstaat om ook echt het niveau B2 te bereiken en eventueel wil deelnemen aan de examens van het Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (Centrum voor Griekse Taal).

Een goed alternatief voor niveaus A1 en A2 voor Nederlandstaligen, maar dat pas ná mijn start op de markt is gekomen, is ongetwijfeld “Milào“.  Het boek vertrekt vanuit het Nederlands en neemt het Griekenland van vandaag en de interesses en de noden van wie daar op vakantie gaat als referentiepunt.  De basiscursus komt met een oefenboek en met een website met (luister)oefeningen.

Voor niveau B1 en B2 heb ik zelf ook lessen gevolgd op basis van Ελληνικά Β΄,  dat vooral vertrekt vanuit de situatie van wie als buitenlander in de Griekse samenleving terechtkomt, met hedendaagse teksten en veel praktische informatie (over pakweg de elektriciteitsrekening).  Ook de grammatica wordt goed behandeld, hoewel iets minder diepgaand dan in Ελληνικά Τώρα.  Maar dat weegt niet op tegen het levendiger karakter van het boek (waarvan zoals beloofd hier mijn woordenlijst).  Daarnaast biedt het als genoemde Κέντρο een oefenboek voor de B2-examens aan.  Dat is doodsaai, maar het geeft een goed beeld van de examens en is zeker op het vlak van woordenschat (hier de woordenlijst) een nuttige aanvulling bij de andere boeken.

Voor de C-niveaus (Γ-niveaus) heb ik bijzonder veel gehad aan Ταξίδι στην Ελλάδα-Νέα Ελληνικά για ξένους.  Het herhaalt de grammatica en bouwt erop verder, en en bevat reële, actuele Griekse teksten, met veel afwisseling.  Het is mooi thematisch opgebouwd, zodat het toelaat om systematisch de woordenschat te verdiepen (hier de woordenlijst).  Het is vooral dankzij dat boek dat ik het C1-examen heb gehaald, aangevuld met het onvermijdelijke (en opnieuw vreselijk saaie) oefenboek van het Κέντρο.

Ondertussen blijf ik verder werken met Τα “Καλώς Κείμενα” για Προχωρηνένους, dat ongeveer dezelfde inhoud behandelt als “Ταξίδι”, maar met langere en wat moeilijker teksten, waarvan sommige ook wat meer gedateerd zijn.  Het is ook een stuk minder pedagogisch opgebouwd (hier de woordenlijst).  Parallel gebruik ik Τα ελληνικά για προχωρημένους – Γ΄ κύκλος.  Een boek uit de jaren 1990, dat qua stijl en invalshoek erg doet denken aan de boeken die we voor godsdienst op de middelbare school soms hadden : de wereld verbeteren is duidelijk een nevendoel, maar het vertrekpunt daarvoor is wel het Griekenland van 30 jaar geleden.  Het is ook aanvullend omdat het niet zozeer op de grammatica, maar op de taalpraktijk focust – en zich daarmee ook richt op griekstaligen die iets willen bijleren, al kan ik niet beoordelen of die er ook iets aan hebben (hier de woordenlijst).

Naast al die boeken heb ik dankbaar gebruik gemaakt van de audio- en videolessen van GreekPod101.com.  Die lessen vertrekken vanuit het Engels, zodat een behoorlijk niveau in die taal een noodzaak is.  Op het vlak van grammatica zijn ze vrij volledig, maar ze komen zonder oefeningen en vaak met een moeilijker uitleg dan noodzakelijk.  Op het vlak van taalgebruik en woordenschat zijn ze echter erg goed, en omdat het audiolessen zijn helpen ze uiteraard met het begrijpen van gesproken Grieks, wat niet altijd evident is gezien het tempo waarop de taal gesproken wordt.  De woordenlijsten zitten in het systeem ingebouwd (weliswaar Engels-Grieks) zodat het weinig zin heeft ze hier te delen.

Mocht ik voor een Nederlandstalige een modeltraject uittekenen, dan zou ik vertrekken van Milào, verder gaan met Ελληνικά Β en vervolgens met Ταξίδι στην Ελλάδα, voor wie het Engels machtig is aangevuld met GreekPod101.

Καλό μάθημα !

…this is Nighthawk.  Are you receiving me ?

Ik heb de voorbije weken al vaak aan René Artois gedacht, bij elke videoconferentie waar het even misliep.  Bij allemaal dus.  En dat zijn er nogal wat.  Vandaag heb ik er maar liefst zes gehad.  In vier verschillende talen ook, maar dat terzijde.  Ik ben zelf één keer helemaal weggevallen, en ik was natuurlijk niet de enige.

Toch is het een oplossing.  Skype kende ik al, en ondertussen staan ook Zoom en Microsoft Teams op mijn pc.  Nu we allemaal verplicht thuis moeten blijven zijn het manieren om toch samen te komen en om contact te houden.  Zowel  met enkele mensen als met grotere groepen; vorige vrijdag heb ik een Zoomvergadering voorgezeten waarvoor 116 mensen waren ingelogd.  Gelukkig hebben die niet allemaal iets gezegd; de drempel om het woord te nemen lijkt ook groter online dan op echte vergaderingen.  Vergaderingen zijn (daardoor ?) ook korter : die van vrijdag is er normaal één van anderhalve dag, nu van tweeënhalf uur.  Gelukkig maar, want het is niet zo eenvoudig om je heel lang te concentreren.  Dat is bovendien ook gemakkelijker te verbergen : je kan je camera afzetten, of er heel geconcentreerd naar staren terwijl je Facebook open hebt staan.  Pro-tip : zorg dat je dat niet doet terwijl je je scherm met iedereen deelt !

Zijn ze een blijver, die televergaderingen ? De digitale koffiepauze die we vandaag hielden, die is toch echt leuker in het echt, dus die zie ik sowieso verdwijnen.  Het korte werkoverleg dat we anders in de gang zouden hebben gedaan hoeft ook niet duurzaam te worden gedigitaliseerd, lijkt me.  Ik had een vergadering met allemaal mensen die in verschillende overheidsinstanties in Brussel werken.  Die zou me anders wellicht twee keer twintig minuten verplaatsing hebben gekost, wat nog wel meevalt; ze zou mogelijk ook langer hebben geduurd, maar denkelijk ook solidere uitkomsten hebben opgeleverd – en mogelijk broodjes.  Wellicht dus beter fysiek dan digitaal, al zijn er ook argumenten in de andere richting.

Ik heb ook Griekse les gehad, en een kwartier later een vergadering “in” het gemeentehuis.  Dat zou ik anders natuurlijk “in real life” nooit halen, want ik volg les in Brussel.  De vergadering was ook ongetwijfeld korter dan ze anders zou zijn geweest.  En ik heb deze middag een vergadering gehad in het kader van de OESO, met een vijftiental mensen.  Dat is de enige van de reeks die vooraf ook meestal virtueel doorging (meestal wel enkel met geluid, nu hadden we ook beeld).  Al komen we soms ook fysiek samen, in Parijs dan.  Dat kost me in dat geval minstens de hele dag, uiteraard.  Die kan dus beter virtueel blijven, ook al stoot ze op een niet te verwaarlozen beperking : de vergadering was om 14u, maar de voorzitter (in de VS) zat er letterlijk met zijn eerste koffie van dag, terwijl de Japanse collega bij wijze van spreken al in bed had moeten liggen.  Als er Chilenen en Nieuw-Zeelanders bij zouden zijn geweest (ook hun landen zijn lid van de OESO), dan zouden we hen echt tot nachtbraken hebben moeten uitnodigen.  Eén reden om de vergadering van vorige vrijdag, ook in OESO-kader, volgende keer toch maar weer écht te doen.  En ook omdat die dan toch grondiger besluiten zou hebben opgeleverd.

Dus ja, ik denk wel dat er ook na het coronatijdperk al eens gemakkelijker getelevergaderd zal worden (het Nederlands heeft daar dringend een leuker woord voor nodig), maar ook weer niet altijd en in alle omstandigheden.  En misschien leren we ook dat fysieke vergaderingen soms korter kunnen.  Of vervangen kunnen worden door een email.  Al is dat weer een ander verhaal, want het aantal e-mails dat ik dagelijks ontvang is sinds de corona-lockdown ook schrikbarend gestegen, vandaag tot 144 (ik tel enkel de professionele mails mee).

We leven  nu eenmaal in een tijdperk waarin er veel en snel gecommuniceerd wordt, en we voelen dat ook als noodzaak aan.  En toch… er wordt in de “strijd” tegen corona vaak naar de oorlog verwezen, maar de laatste oorlog hier te lande is gewonnen met de zeer spaarzame communicatie van de radio.  Misschien moeten we ook terug wat meer leren om onze boodschap in één (gecodeerde) zin samen te vatten : “Allo, allo, this is Nighthawk.  Aunt Eloise will arrive on Thursday.  Over.”

…of eigenlijk vier nachten. En twee in het vliegtuig. Ik maakte woensdag, donderdag en vrijdag deel uit van de EU-delegatie voor de High Level Dialogue on Employment tussen de Europese Unie en Thailand. En dat bracht me dus naar Bangkok. Voor een reeks vergaderingen, en ook een plaatsbezoek aan de inspectiediensten die de vissersboten controleren, een aan een rehabilitiecentrum voor mensen die bij een werkongeval een handicap opliepen.

Het verhaal van de visserij is veruit het interessantste. Dat is een zeer grote sector in Thailand, waar ook zeer veel migranten werkzaam zijn. Dankzij de EU-druk werden controles ingevoerd, op allerlei aspecten (de grootte van de visnetten, pakweg), maar wat ons vooral interesseerde was natuurlijk de controle op de arbeidsomstandigheden, op de contracten en de betalingen. De EU heeft hier iets gerealiseerd dat we alleen samen kunnen : de Unie speelt in de Liga van de VS, China en Japan in Thailand, geen enkel afzonderlijk Europees land (nee, ook het VK niet, weegt even zwaar). En de Unie heeft zijn kaarten zo goed mogelijk uitgespeeld, door handelsbelangen aan arbeidsvoorwaarden -met name de ratificering en naleving van enkele cruciale ILO- conventies- te koppelen. Zo hebben we samen een echt verschil gemaakt.

Heel goed kwam de reis niet uit, want ik miste de quiz van N-VA/PLE. Gelukkig is die in de deskundige handen van Robin veilig gebleken. Maar de „Dialogue” had een grote meerwaarde voor mij – en mogelijk hebben de Thai ook wel iets aan mijn aanwezigheid gehad. En zo heb ik ook kennis kunnen maken met Bangkok. Op het eerste gezicht leek het wat op Beijing, maar schijn bedriegt eigenlijk. Natuurlijk is het een Oosterse stad. East is East, and West is West. And never the twain shall meet, maar dat klopt niet echt – oost en west is gradueel. Athene ligt dichter bij Bangkok dan Brussel, en dat kan je aan verschillende zaken zien – al was mijn poging om een gevuld bananenblad als een dolma te eten tot mislukken gedoemd. Maar de esthetische vormgeving van het (vooral Indische) boeddhisme dankt veel aan het hellenisme, en mogelijk daardoor zijn er ook duidelijke gelijkenissen met de orthodoxe vormgeving, die dan weer een continuüm vormt met de katholieke en vervolgens de protestantse. En met de islam en het jodendom als aftakkingen.

Maar terug naar het Verre Oosten. De voedselstalletjes langs alle straten, de grote wolkenkrabbers en de kleine steegjes… het heeft uiteraard iets van China. Maar het is een vrijer land, wat zich uit in de godsdienst, de politiek (zolang het koningshuis maar wordt gerespecteerd) en ook wel in de zeden.

De taal klinkt zachter en mensen praten wat minder dan in China, opschriften zijn er ook vaak in het Engels, en sowieso doen Thaise lettertekens minder vreemd aan dan Chinese, al valt er óók niets van te maken. De mensen spreken ook minstens een beetje Engels, velen vrij goed zelfs, en zijn principieel vriendelijk – ook als ze met een glimlach beweren dat de tempel die je wil bezoeken pas later open gaat, maar ze je gerust eerst naar een andere willen brengen, aan een gunstprijs, natuurlijk – als je dan zegt dat je toch eens gaat kijken wijzen ze je alsnog de weg…

Het eten doet veel minder bevreemdend aan dan in China (ook dankzij het Engelse menu, natuurlijk), en voor echt bizarre zaken moet je dus… naar Chinatown. Ze weten er bovendien ook hoe ze Europees eten goed moeten klaarmaken. Niet dat ik het echt heb geprobeerd (behalve bij het ontbijt : enkele hapjes van een curry gaat nog, maar verder ga ik ’s morgens toch niet), maar het zag er allemaal erg lekker uit. Maar „when in Thailand, eat like a Thai”, en zo merk je dat de gastronomische reputatie van het land niet overdreven is. De belangrijkste drempel voor de Thaise keuken blijft daarbij toch de hoeveelheid chilipepers, maar je kan altijd vragen om voorzichtig te zijn. Ik kan ze wel redelijk verdragen, maar er zijn grenzen…

Ik had maar twee dagen om de stad te verkennen en heb me vooral tot de grote toeristische highlights beperkt. Daarnaast heb ik af en toe geprobeerd om van de betreden paden af te wijken en wat binnenstraten te zien. Dat betekent dat ik vooral veel voetpaden ben tegengekomen die met wat tuintafels en -stoelen tot een geïmproviseerd restaurant waren omgevormd, zodat je als voetganger de rijweg op moest. Het zag er altijd lekker uit en rook ook heerlijk, maar ik heb me toch maar niet aan streetfood gewaagd. Nochtans één van de „must do’s” voor Bangkokreizigers, heb ik begrepen. Ook de massage heb ik trouwens overgeslagen. Volgende keer.

Dankzij ons plaatsbezoek heb ik ook een stukje Thailand buiten Bangkok gezien. Dat er uitzag zoals ik me uit films over India herinner.

Door naar Thailand te reizen ben ik uiteraard ook een stuk dichter bij de „bron” van het Coronavirus geraakt. De (ook economische) impact bleek alvast erg duidelijk : de afwezigheid van Chinese toeristen maakte dat ik aan de toeristische attracties waar je volgens de sites die het kunnen weten tijdens het weekend erg lang voor moet aanschuiven gewoon ben binnengewandeld. Misschien ook daardoor was de stad niet zo overweldigend druk als ze soms wordt beschreven. Het verkeer is ook minder chaotisch dan in Beijing, maar ook minder dan in pakweg Italië, Griekenland, Polen of Albanië. Ondanks de tuk tuks en de motorfietsen die er overal tussendoor manoeuvreren.

Daarnaast loopt ongeveer de helft van de mensen in Bangkok met een mondmasker op. Ik heb me daaraan aangepast. Ik heb natuurlijk ook gelezen dat het eigenlijk alleen helpt om de verspreiding van allerlei ziektekiemen tegen te gaan als je zelf ziek bent, en dat het niet verhindert dat jij besmet geraakt. Maar niet iedereen weet dat hij of zij besmet is, en bovendien zorg je er op deze manier voor dat wie een masker draagt meteen gestigmatiseerd wordt. Zodat het dus beter is dat iedereen er één draagt, toch op drukke plaatsen. Ongeveer de helft van de mensen doet dat in Bangkok ook. In de metro ligt het percentage hoger, op minder drukke plaatsen wat lager. Westerlingen dragen er minder vaak één, maar ik was toch lang niet de enige. En in restaurants en bars worden ze uiteraard niet gedragen, want je kan niet eten met een masker op…

Het zou mij niet verbazen dat we ze binnen vijf jaar allemaal voortdurend dragen, of toch tijdens risicoperiodes. Zoiets als de veiligheidsgordel. Dat ze dan ook beter worden, want echt comfortabel vind ik het nu ook weer niet, zeker niet in warm weer. En efficiënter. Daar is een markt voor – ik heb in Bangkok ook al meer gesofisticeerde exemplaren gezien.

Mijn reis heeft er ook toe geleid dat ik veel langer verjaard ben dan gewoonlijk. Ik heb mezelf een gelukkige verjaardag gewenst op de luchthaven van Bangkok, en pas dertig uur later ben ik gestopt met verjaren. Ik vrees dat het niet tot een evenredige verhoging van cadeaus en taarten heeft geleid. Gelukkig ook niet tot evenredige veroudering !

Four nights in Bangkok… ik had gerust nog even willen blijven om wat meer van het land te zien, maar de plicht roept in Brussel, en binnen enkele dagen ook in Genève…