De zomervakantie bracht ons naar Griekenland. Dat klinkt wellicht een beetje voorspelbaar, maar we kozen voor kant van dat land die wat minder vaak op de lijst van de zomerbestemmingen staat – toch zeker hier. Na een weekje Athene (waar ik nog wat Griekse les volgde, voortbouwend op het mei-examen – waarvoor ik trouwens geslaagd was) en enkele dagen Salamina (waar zowaar een naschok van de recente aardbeving in de streek op het programma bleek te staan) trokken we naar Ioannina. Dat ligt niet aan zee, wel aan een prachtig meer. Het is ook de stad vanwaaruit Ali Pasja in naam van de sultan grote delen van Griekenland, Albanië en omstreken regeerde, en dat liet sporen na. Een kasteel, een buitenverblijf en enkele moskeeën, met name. Pasha kon een wreed heerser zijn, maar steunde de Griekse cultuur. Hij volgde een onafhankelijke koers en onderhield goede contacten in West-Europa. Dat bracht hem uiteindelijk ook in conflict met de sultan en kostte hem letterlijk de kop (die werd naar Istanboel gestuurd, de rest van Pasja bleef in Ioannina achter). Zijn leger telde enkele Griekse generaals, en die gebruikten die ervaring nadien dankbaar bij de Griekse onafhankelijkheidsstrijd. Pasja was van Albanees-Turkse origine, en lag zo ook mee aan de basis van de latere Albanese opstand tegen de Ottomanen. Of hoe in de Balkan alles met elkaar verweven is – en de val van het Ottomaanse rijk ook minder een breuklijn was dan ze misschien lijkt.
Naast het meer met schilderachtig eiland en de kasteelcitadel staat Ioannina bekend voor het grottencomplex van Perama (groot en goed toegankelijk, dus de moeite meer dan waard), en voor het Vrellimuseum. Dat is een wassenbeeldenmuseum, gemaakte door één man (Pavlos Vrellis), en gewijd aan de Griekse geschiedenis. De sfeer doet meer aan het sprookjesbos van de Efteling denken dan aan Madame Tussaud’s. Interessant curiosum.
Vanuit Ioannina bezochten we de Vikoskloof. Die is dieper dan de Grand Canyon, wat voor een smalle kloof uitzonderlijk is. Een indrukwekkend stuk natuur. We bezochten ook twee van de 46 schilderachtige bergdorpen die samen de Zagarochoria worden genoemd, met name Mikro (Klein) en Megalo (Groot) Papingo. Niet het Griekenland van de zee en het strand, maar dat van de bossen en de bergen.
Daarna trokken we wél kustwaarts, naar Sivota. Een toeristische badstad die niet meteen veel charme uitstraalt, al is de zee er kristalhelder (zoals zo goed als overal aan de Ionische kust) en is de zonsondergang er zonder meer spectaculair. Vanuit Sivota bezochten we Paxos en Antipaxos, twee eilanden die vooral omwille van enkele prachtige stranden bekendstaan.
Vervolgens leidden onze wegen naar Parga. Ook vasteland, maar met de charme van een Grieks eiland. We dwaalden er door de smalle straatjes, zwommen in de zee, aten vis op een terras met adembenemend uitzicht en bezochten er de neef van Ioanna, die ook onze getuige was bij ons huwelijk in Salamina.
Daarnaast trokken we tijd uit voor vier dagtrips. De eerste bracht ons naar een reeks Ionische eilanden. Met name naar Lefkada en Kafelonia, met enkele prachtige witte stranden die enkel vanop zee toegankelijk zijn, naar het Ithaka van de Odyssee en naar de eilanden (Skorpios en enkele kleinere) die Aristoteles Onassis ooit voor zichzelf kocht, en die nu door de Russische familie Rybolovlev worden verbouwd. Dagtrip twee bracht ons naar Nekromanteio, waar in het Oude Griekenland vragen konden worden gesteld aan de doden, en vervolgens naar de rivier Acheron. Er wordt vanuit gegaan dat die rivier model stond voor de mythologische Styx, waar de doden werden overgezet. We wandelden door de (koude) rivier naar de bronnen ervan, en werden er ook in ondergedompeld, wat onsterfelijkheid zou moeten opleveren. Voor wie het wil nadoen : opletten dat je alles onderdompelt, en niet zoals de moeder van Achilles je kinderen bij de hiel vasthoudt ! Het koude water deed deugd in de zomerse hitte, die elders in Griekenland voor grote bosbranden zorgde. Wie na deze zomer nog aan de klimaatverandering twijfelt, is wellicht rijp voor de psychiatrie – of het Witte Huis, natuurlijk.
Dagtrip drie leidde naar Albanië, een land waar ik niet eerder was. We bezochten het archeologische complex van Butrint (werelderfgoed) en de stad Sarandë. In die badstad komen reeksen Italiaanse toeristen samen met Grieken, maar ook Serviërs, Kosovaren en uiteraard Albanezen. Met hier en daar een Duitser of zelfs Nederlander-met-caravan. De verkeerschaos die dat samen oplevert is „over the top” : dubbel parkeren is er dermate de norm dat je er als voetganger zo goed als overal veilig kan oversteken ! Albanië lijkt vooral op de andere Balkanlanden, met name op Montenegro. En in het uiterste zuiden is de aanwezigheid van een Griekse minderheid ook erg merkbaar, niet alleen op de plaatsnaamborden. Of hoe naast de geschiedenis ook de soms zwaarbevochten grenzen op het schiereiland altijd ook relatief zijn.
Onze laatste dagtrip leidde naar nog meer werelderfgoed : de kloosters van Meteora. Hier keek ik vooraf het meest naar uit, en ik werd niet teleurgesteld. De natuur bedeelde de regio met een reeks prachtige monolithische rotsformaties, en orthodoxe monniken bouwden er kloosters. Hoe ze dat deden is minder evident, want tenzij voor ervaren bergbeklimmers zijn de rotsen niet meteen goed toegankelijk. De combinatie van de rotsen met de kloosters is zonder meer uniek. Op de terugweg stopten we nog in Metsovo, het dichtst dat een mens bij het Alpengevoel kan raken zonder Griekenland te verlaten. Gejodeld wordt er bij mijn weten nochtans niet.
Tussendoor vierden we 15 augustus in Parga. Die dag wordt overal in Griekenland gevierd, wegens het hoogfeest van Maria-Tenhemelopneming en omwille van de band met de Tweede Wereldoorlog (toen de Italianen op 15 augustus 1940 de “Elli” bij het eiland Tinos tot zinken brachten, nog vóór de oorlog tussen Italië en Griekenland uitbrak). Maar in Parga wordt ook de terugkeer van de bewoners van de stad gevierd, bijna een eeuw nadat ze in 1819 in ballingschap vertrokken toen hun stad in handen kwam van de Ottomanen – van de al genoemde Ali Pasja dus. Die verkreeg de stad die hij gedurende jaren probeerde te veroveren uiteindelijk door ze te… kopen. Van de Britten. Of hoe zelfs de perikelen rond Groenland niet zo uniek zijn in de geschiedenis…