Nog een kleine week, en dan weten we hoe de Essense kiezer de politieke kaarten heeft geschud voor de komende zes jaar.  Ik vermoed dat nog niet al die kiezers daar wakker van liggen.  Het weze hen van harte gegund.  Ik hoop wel dat ze in de loop van deze week tot een besluit komen op basis van het beleid dat ze in de komende jaren willen zien, en van de mensen die dat volgens hen ook het best kunnen uitvoeren.

De kaarten kunnen nog op verschillende manieren geschud worden, natuurlijk.  Maar zo héél veel mogelijkheden zijn er wellicht niet.  Ofwel haalt één van beide grote partijen (CD&V of N-VA/PLE) een absolute meerderheid, ofwel moet er een coalitie gevormd worden.  Om een absolute meerderheid, 13 zetels in de gemeenteraad dus, te halen moet CD&V er 3 zetels op vooruitgaan.  N-VA/PLE moet er 4 bij winnen om Essen alleen te besturen.  Dat kán, maar het zou wel betekenen dat de andere van deze twee dan een behoorlijk verlies zou moeten incasseren.  In het andere geval gaan we naar een coalitie – en Essen is sinds 1994 door een coalitie bestuurd.  Ook dan is de wiskunde niet zo moeilijk : ofwel vinden beide grote partijen elkaar, ofwel gaat één van hen een samenwerking met sp.a aan.  Net omdat sp.a wellicht een stuk kleiner wordt dan de beide andere partijen is een coalitie met hen aantrekkelijk – en vooral CD&V lijkt ook niet echt bereid om een “grote coalitie” met N-VA/PLE te overwegen, hoe jammer dat ook is voor Essen.

In politieke termen heet het dan dat de sp.a “in het midden van het bed ligt”.  Twaalf jaar geleden kon de partij niet echt een andere kant oprollen : alleen een vierpartijencoalitie met 13 zetels was toen een mogelijk alternatief.  Zes jaar geleden had de sp.a wel de keuze : als de partij had gewild had ze ook met N-VA/PLE een meerderheid kunnen maken.  Ook dat zou een meerderheid van 13 hebben opgeleverd, maar met twee partijen is die normaal wel stabiel genoeg (zoals CD&V en sp.a zelf bewezen tussen 2006 en 2012).  De sp.a koos echter opnieuw voor CD&V.  Sommigen beweren dat dit het resultaat was van een voorakkoord, maar dat soort akkoorden komt nooit boven tafel.  Dat weten we dus niet.  Moest ik Helmut Jaspers heten, ik zou er vandaag ook geen ondertekenen.  Dat lijkt me niet verstandig.

Welke keuze maakt sp.a deze keer, als de partij opnieuw in de positie van “kingmaker” belandt ? Dat hangt uiteraard mee van de cijfers af; de uitslag stuurt hen wellicht in een bepaalde richting.  Wie de voorkeur geeft aan een bestuur met N-VA/PLE stemt dus best op N-VA/PLE – net zoals wie het belangrijk vindt dat CD&V Essen bestuurt best op die partij stemt.  Hopelijk hangt de keuze van sp.a daarnaast vooral van de verkiezingsprogramma’s af : wie bijvoorbeeld de Stemcheck doet, kan niet anders dan vaststellen dat de programma’s van N-VA/PLE en sp.a dichter bij elkaar liggen dan die van CD&V en sp.a.  Mogelijk spelen ook andere overwegingen een rol, maar hopelijk valt de beslissing wel in Essen en op basis van Essense argumenten, en niet als een afgeleide van het politieke spel in Antwerpen of Brussel.  Daar is Essen toch echt te belangrijk voor – #jijmaaktessen inderdaad.

De kiezer deelt de kaarten uit.  Het maakt echt wel een verschil of de uitkomst een soloslim inhoudt voor de ene en open miserie voor de andere, of een meer uitgebalanceerd spel.  Dat maakt dat elke stem telt.

Daarom is tenslotte ook het resultaat van het Belang nog… belangrijk.  Als de partij, ondanks de 50/50 splitsing in een “Essens” en een “Vlaams” Belang, toch nog een zetel binnenhaalt (of meer), dan maakt dat de vorming van een meerderheid mogelijk ingewikkelder – uiteraard vooral voor de partij die dan die zetel(s) moet inleveren.

Nog zes keer slapen…