Tom Bevers

Fake news in Essen… Hoe zou dat eruit kunnen zien ? Zo misschien :

• Het gemeentebestuur van Essen zal samen met AZ Klina een toekomstgericht zorgcentrum ontwikkelen in de gemeente. (Persbericht gemeentebestuur)
• In het Zorgpunt zal op termijn iedereen terecht kunnen voor preventie en zorg, maar ook voor behandelingen, bij dringende hulpverlening én bij chronische aandoeningen. (Persbericht gemeentebestuur)
• Met het nieuwe Zorgpunt bieden wij de Essenaren en streekgenoten een moderne medische dienstverlening dichtbij huis. (Burgemeester Van Tichelt in een persbericht in De Echo)
• De polikliniek zal niet alleen een ruimere zorginvulling krijgen, ze zal ook verhuizen naar een vernieuwd gebouw aan het Kerkeneind, op de huidige OCMW-campus. (Hetzelfde persbericht)

Dat is allemaal verschenen naar aanleiding van een engagementsverklaring die ondertekend werd door Klina en de gemeente Essen.  Ik heb dan maar aan de algemeen directeur van het gemeentebestuur gevraagd wat eigenlijk de juridische waarde van die overeenkomst is.  Wat is de echte draagwijdte ervan ? Waartoe heeft het gemeentebestuur zich verbonden ? Wel : “Het enige echte engagement dat in het document staat is dat door de beide technische diensten tegen eind oktober er een haalbaarheidsstudie wordt onderzocht voor het onderbrengen van de Polikliniek/zorgpunt naar Kerkeneind.” en “(er zijn) bijvoorbeeld geen financiële boetes indien de deal niet doorgaat (of) geen gevolgtrekking indien uit de haalbaarheidsstudie zou blijken dat het project daar niet haalbaar is.”

Er is dus niets beslist.  Nada.  De burgemeester, wie dat in januari ook is, kan nadien gewoon zeggen dat er niets werd overeengekomen.  Klina kan dat ook zeggen.  Dat heet dus fake news, inderdaad.  Dat CD&V communiceert dat ze dit verder wil uitwerken, is één ding.  Dat is hun volste recht.  Doen alsof er ook echt iets beslist is, dat hoort niet voor een burgemeester of een gemeentebestuur.  Het past alleen in een virtueel beleid (to) “Make Essen Great Again”.  Afgekort MEGA, dat valt ook nog mee.  Misschien een betere slogan dan “De weg vooruit” ?

Gisteren stond de laatste gemeenteraad voor de verkiezingen op het programma.  Gelukkig toonde die andermaal aan dat er in Essen hard, maar op een degelijk niveau kan worden gediscussieerd.  Waarbij de bal en niet de vrouw/man wordt gespeeld.  Dat alleen Frans Schrauwen het daar soms moeilijk mee heeft is ook geen groot nieuws.

De goedkeuring van het wegtracé die een nieuwe verkaveling in de Heikantlaan mogelijk moet maken was het belangrijkste agendapunt.  Dat het uiteindelijk werd goedgekeurd met een wisselmeerderheid van 10 CD&V + 2 sp.a + 1 Belang, waarbij de andere helft van de sp.a-fractie tegenstemde, toont aan dat het geen evidente beslissing was.  Zowel de voor- als tegenstanders hadden wellicht ook niet allemaal dezelfde motivatie.  Ik denk niet dat iemand dit het best mogelijke project voor dit stukje Essen vond.  Sommigen lieten zich overtuigen om vóór te stemmen omdat het dossier al ontiegelijk lang aansleept – al kan dat onmogelijk in de schoenen van de gemeenteraad worden geschoven.  Anderen vreesden mogelijk dat een niet-goedkeuring uiteindelijk tot een ook niet wenselijke oplossing zou leiden.  Dat gaat er wel vanuit dat het schepencollege of het provinciebestuur zo’n slechter plan -zonder nieuwe weg- wel zou goedkeuren.  Sommigen werden misschien overtuigd door het argument dat “op bouwgrond gebouwd moet kunnen worden”.  Een begrijpelijke en typisch Vlaamse redenering, maar wel één die al veel heeft bijgedragen tot het betonneren van Vlaanderen.

Ook bij de tegenstanders waren er ongetwijfeld verschillende meningen.  Dat Essen al veel te snel wordt volgebouwd en dat 26 nieuwe kavels op dit stuk open ruimte te veel is, zal zeker niet alleen bij mij hebben meegespeeld.  Dat er niet is overlegd met de omwonenden ook.  Dat de impact van het project op de mobiliteit niet werd bestudeerd, is nog een reden om dit project af te wijzen.  En dat er geen garanties zijn dat er voorrang zal worden gegeven aan Essenaren bij het aanbieden van de grond zal wellicht anderen overtuigd hebben om “neen” te stemmen.  En onvermijdelijk proberen partijen “hun” raadsleden op één lijn te krijgen, waardoor individuele meningen soms niet altijd helemaal tot uiting komen.  Ik ben in elk geval blij dat wij tegen deze verkaveling hebben gestemd.  Ik had gehoopt dat we ze, net als vorig jaar, ook zouden kunnen tegenhouden.  Maar dat lukte dus niet.  Jammer.  Dat ook milieuschepen Helmut Jaspers (sp.a) vóór stemde, is toch wel veelzeggend.  Ik weet dat schepenen in dit soort dossiers wat gewrongen zitten, maar dat het voorstel niet het best mogelijk is voor een “groen” Essen, lijkt me zonneklaar.

Daarnaast vroeg ik nog eens naar de stand van zaken van de procedure bij de Raad van State die het gemeentebestuur heeft ingespannen (of moet ik zeggen “naar eigen zeggen zou hebben ingespannen” ?) om het inzagerecht van gemeenteraadsleden te beperken.  In de eerste plaats dat van mij, want daarmee is het begonnen.  En bij uitbreiding dat van alle raadsleden.  In Essen ? Nee, nee, in heel Vlaanderen ! Omdat ons schepencollege, dat in 2014 daarvoor de steun kreeg van de raadsleden van CD&V en sp.a, vindt dat het recht op privacy voorgaat op het recht van een raadslid om alle dossiers te kunnen opvragen.  Ondanks het beroepsgeheim waaraan een raadslid gebonden is.  Het Essense schepencollege vindt dus dat het hen toekomt om te bepalen welke informatie over personeelsbenoemingen, bouwvergunningen, sociale steundossiers… een raadslid wel en niet mag opvragen.  Wat het inzagerecht helemaal uitholt.  Er werd gisteren wat lacherig gedaan over mijn vraag : het dossier ligt wellicht ergens in de onderste schuif.  Maar ik vind het aanspannen van die procedure met voorsprong het meest ongehoorde besluit van deze legislatuur; ik probeer altijd voorzichtig te formuleren, maar hiervoor vind ik zelfs het woord “ondemocratisch” gepast.  Niets om zomaar lichtjes overheen te stappen.

Minstens tot 14 oktober verhuist de Essense politiek nu van het gemeentehuis naar “de straat”.  Hopelijk blijven we het ook daar over de inhoud hebben !

Gisteren stond de commissie “BBB” op de agenda.  Codetaal voor de gemeenteraadscommissie “Bestuur, Beleid en Beheer”.  Misschien was het wel de laatste keer dat deze commissie deze legislatuur samenkwam, al zou het kunnen dat er ook voor het budget van 2019 nog vergaderd wordt.  Op de agenda stonden drie zéér uiteenlopende onderwerpen : een voorstellen van de “Sustainable Development Goals” of SDGs, een bespreking van de mogelijke vernieuwing van de huisstijl van het gemeentebestuur, en een evaluatie van de werking van de gemeenteraad en de raadscommissies.  Om dat laatste had ik zelf gevraagd, samen met Guy Van den Broek, dus was ik uiteraard blij dat het de agenda haalde.

De Sustainable Development Goals, of Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, zijn een reeks doelstellingen die door de Verenigde Naties naar voren zijn geschoven om tegen 2030 de wereld beter en meer duurzaam te maken.  Beroepshalve weet ik dat er wat discussie is over de bindende kracht daarvan, maar dat ze een belangrijk moreel engagement zijn waar alle overheden van deze wereld aan zouden moeten meewerken is boven elke twijfel verheven.  De Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten pleit er ook uitdrukkelijk voor om ze in het beleidskader voor de komende zes jaar te integreren.  Dat moeten we inderdaad doen.  Ook al omdat ze op een aantal terreinen tenminste voor meetbare doelstellingen zorgen, wat de voorbije jaren een groot gebrek was in de meerjarenplanning die CD&V en sp.a opmaakten.  Waardoor het nu bijna onmogelijk is om te zeggen hoeveel impact het beleid eigenlijk heeft gehad.  Die boot mogen we dus geen tweede keer missen.  We waren het er wel allemaal over eens dat de SDGs geen volledig kader bieden, en op sommige vlakken voor Europees gebruik ook gewoon veel te weinig ambitieus zijn.  Het hele beleid enkel hieraan ophangen, zou dus een vergissing zijn.  Maar op het vlak van leefmilieu, energiegebruik… vormen ze een essentieel kader.  Goed dat we het daar al vóór de verkiezingen eens over kunnen zijn.

De huisstijl dan.  Ik ben nooit een fan geweest van de groene en oranje ruitjes die de gemeente Essen moeten verbeelden.  De keuze voor groen en oranje als kleuren is gewoon bizar : de kleuren van Essen zijn blauw en geel, en die lenen zich uitstekend tot het opmaken van huisstijlen, logo’s en al wat je maar wil.  Dat het bovendien de huiskleuren zijn van de grootste meerderheidspartij, leidt ook tot verwarring.  En de dubbele ruit is ook al niet erg inventief.  Maar goed, de verdere uitwerking van de stijl is redelijk consequent.  Ik weet dus niet of een echte update nodig is – zeker niet als die alleen tot een iets andere dubbele groen-oranje ruit leidt.  Waar is dat goed voor ? Eventueel kan de huidige stijl wat verder worden uitgewerkt.  Maar ik zou liever een echte vernieuwing zien.  Met andere kleuren dus.

Tenslotte hadden we het over de werking van de gemeenteraad en de commissies.  De interne keuken dus.  Tussen de commissieleden bleek er een opvallende consensus over wat beter zou kunnen.  Vooral het voorstel om de voorzitter van de gemeenteraad niet langer door de (meerderheids)fracties, maar door de raadsleden zelf te laten kiezen, zoals dat bijvoorbeeld in Nederland of het V.K. met de parlementsvoorzitter gebeurd, werd door niemand tegengesproken.  Daar kunnen alle leden die dat willen zich kandidaat stellen, en daaruit wordt dan -zonder partijafspraken- een voorzitter gekozen.  Of het er ook van komt na 14 oktober is ongetwijfeld nog een andere vraag.  Bovendien staat oud-raadsvoorzitter Guy Luyten niet op de sp.a-lijst (ook niet op een andere lijst, maar dat had ik al helemaal niet verwacht), zodat de bewezen beste kandidaat alvast wegvalt.  Maar toch, dat de wens al kan uitgesproken worden, vind ik een stap vooruit.  Ook de rest van de discussie was zinvol.  We hebben afgesproken dat we het verslag ervan ook naar de nieuwe collega’s zullen sturen die bij de gemeenteraadsverkiezingen worden verkozen.  Zodat ze met iets meer argumenten een keuze kunnen maken over de organisatie van de volgende gemeenteraad.  Want die komt uiteindelijk hen (ik hoop “ons”) toe…

In de gemeenteraadscommissie omgeving stonden nieuwe plannen voor een verkaveling in de Heikantlaan op de agenda.  De discussie over de verkaveling sleept een jaar of tien aan, maar zoals in Essen gebruikelijk werd de gemeenteraad daarbij niet of nauwelijks betrokken.  Het schepencollege, de Gecoro en de verkavelaar probeerden onderling tot een concept te komen dat voor iedereen aanvaardbaar was.  Dat ging dan vorig jaar naar de gemeenteraad.  Want die moet één beslissing nemen : over de aanleg van wegen in de nieuwe verkaveling.  Maar zonder weg, geen verkaveling.  Dus moest het dossier na al die tijd plots wel op de raad komen.  En die raad, die besliste om niet te beslissen.  Met een wisselmeerderheid, zowaar.  Te veel bedenkingen bij het ontwerp : de nieuwe weg zou de verkeersknoop aan het viaduct nog ingewikkelder maken, het is niet duidelijk of de verkaveling aan een behoefte beantwoord (want de Essense woonbehoeftestudie is al jaren verouderd) en het overleg met de buren bleek al te beperkt.  Met een wisselmeerderheid werd het voorstel uitgesteld.  Daarop werd de verkavelingsaanvraag ingetrokken, en vervangen door een nieuwe.  Die weinig verschilt van de vorige : er zijn iets minder kavels (maar toch nog altijd 26) en wat meer groen aan de kant van de Heikantlaan, maar er is geen speelpleintje meer voorzien.

Ik begrijp dat de eigenaar van de grond na tien jaar vindt dat het gemeentebestuur nu maar eens “ja” moet zeggen tegen één van de plannen.  Het gaat om het 16e verschillende ontwerp.  Maar ik ben als gemeenteraadslid niet verantwoordelijk voor al wat het schepencollege in al die jaren wel of niet heeft (toe)gezegd.  Voor mij is dit niet plan nummer 16, het is plan nummer 2.  En het is het schepencollege zelf dat niet de voorwaarden heeft gecreëerd om het plan echt degelijk te kunnen beoordelen.  Aan de redenen waarom het vorig jaar niet werd aanvaard werd niet gewerkt.  Bovenal blijft de vraag of het wel verantwoord is om nog een verkaveling van deze omvang toe te laten in Heikant.  De meest groene wijk van Essen zag de voorbije jaren al veel bouwactiviteit.  Als we de open ruimte koesteren, moeten we daar dus veel beter mee oppassen.  Een kleine (!) wijk in de Heikantlaan kan een optie zijn, als het past in een totaalvisie op Heikant waar we ook heel duidelijk vastleggen waar we wel en niet nog willen bouwen.  Zonder dat kader zou instemmen met het wegtracé (en dus de verkaveling mogelijk maken, maar dat gaat de bevoegdheid van de gemeenteraad strikt genomen te buiten) onverantwoord zijn.

Ons verkiezingsprogramma staat online.  Daar was terecht vraag naar : de kiezer heeft het recht om te weten waar elke lijst die de verkiezingsstrijd aangaat voor staat.  We zijn nauwelijks een maand voor de verkiezingen, en dus zou dat huiswerk klaar moeten zijn.  Kandidaten bekend maken zonder te zeggen waar die voor opkomen is bovendien een rare manier om aan verkiezingen mee te doen.  Vandaar, dus.

Toch heb ik even getwijfeld om het op de website te zetten.  De programma’s van CD&V en sp.a zijn vandaag, 11 september, niet op hun website te vinden.  Ze zullen nog wel komen, natuurlijk.  Maar met name CD&V had in het verleden last van enig kopieergedrag : ze gebruikten ons programma om te voelen vanwaar de wind kwam, om te zien wat er in Essen leeft.  En namen die bekommernissen dan over in hun verkiezingsprogramma.  Om er vervolgens niet veel meer mee te doen, eens de macht terug veroverd.  Maar goed, we zijn de inhoudelijke campagne toch al gestart.  Dat is de enige manier van campagne voeren die ons ligt, trouwens : tegelijk de inhoud en de personen die van die inhoud werk gaan maken voorstellen.  De collega’s weten dus al waar we voor gaan.  Ik ben dan ook niet verbaasd dat ik hier en daar al CD&V-ers hoor pleiten voor de Essense open ruimte, die hun partij zo enthousiast heeft laten volbouwen.  Ze maakten ook hun internetprofielfoto’s groen – sommigen overdreven zelfs en zagen er een tijdje als familieleden van de Hulk uit.  De sociale media, het is altijd even oppassen geblazen natuurlijk…

Nu, hopelijk heeft de kiezer vooral de les van het zwembad geleerd.  Op dat punt besliste CD&V zes jaar geleden om “over” ons programma te gaan.  Wij stelden een bad voor in samenwerking met andere gemeenten, bijvoorbeeld in Nieuwmoer, voor CD&V moest het mordicus in Essen komen.  CD&V vormde een coalitie met de sp.a en, en de rest is geschiedenis.  Net zoals het zwembad zelf – de mooie foto ervan die deze week op Essen in Beeld verscheen is al wat ons rest.

Maar ik wilde het eigenlijk over ons programma hebben.  Laat ik eerst meegeven dat het hier en daar nog een beetje kan worden bijgeschaafd, indien nodig.  Ondanks de 43 bladzijden tekst is het onvermijdelijk dat we vergeten zijn om ons uit te spreken over één of ander thema dat toch niet onbelangrijk is.  Dan vullen we de tekst daar nog mee aan.  Maar de richting van de tekst veranderen we niet meer, de krachtlijnen liggen vast, en we gaan ook voluit voor wat we neerschrijven.  We hebben er hard genoeg aan gewerkt.  Dat programma en onze 25 kandidaten, het is uiteindelijk alles wat we u kunnen bieden op 14 oktober.  Hopelijk volstaat dat om uw vertrouwen te krijgen.