Tom Bevers

Kevin is getrouwd ! Nadat hij zes jaar mijn buurman was in de gemeenteraad (toen nog als één van de twee jongste raadsleden) heeft Anne zich tussen ons in gewrongen, maar dat houdt ons niet tegen om af en toe nog eens te overleggen. Meestal is mijn gewaardeerd collega-raadslid redelijk kritisch, maar zaterdag heeft hij zonder amendementen “ja” gezegd tegen zijn Sharon.

Ik kon niet bij de plechtigheid zelf aanwezig zijn, maar mocht gelukkig ’s avonds wel meevieren met de trotse ouders van Noah. Dat de voorzitter van Carnaval Den Uil zou zorgen voor een gezellig feestje, dat stond natuurlijk vast. En mogelijk herken ik de volgende keer dat Robin een vraag stelt over één van de gebrachte muziekstukken er alvast iets meer van. Wie weet…

Alvast nog veel geluk samen, daar in de Vaartstraat !

Wat valt er over de gemeenteraad te vertellen ? Weinig of niets eigenlijk. Alles werd ook unaniem goedgekeurd. Al weet ik dat dit met een geheime stemming voor minstens één punt niet zou zijn gebeurd. Een lid van de meerderheid zou misschien tegen hebben gestemd, maar zich wellicht hebben onthouden. Ik ook. En geen van beiden durfden we daar openlijk voor uitkomen. Ik nog minder dan de betrokkene – maar toen die aangaf het niet eens te zijn met de argumentatie van de betrokken schepen kon ik niet anders dan een begripvolle blik uitwisselen.

Het is soms toch iets vreemd hoor, democratie. Als ieder raadslid elke keer volgens de eigen persoonlijke overtuiging zou stemmen, heel wat beslissingen zouden er anders uitzien. Maar het zou voor de kiezer, en uiteindelijk ook voor de raadsleden zelf niet meer te volgen zijn. Een stabiel bestuur zou ook onmogelijk worden. Democratie is immers ook een voortdurende, soms expliciete maar vaak impliciete, uitruil van stemmen. Onvermijdelijk, maar soms ook frustrerend als je weet dat je voorstel eigenlijk gemakkelijk een meerderheid zou kunnen krijgen, en dat bij de stemming toch niet blijkt. Onbegrijpelijk soms ook, als je ziet dat sommigen bij de ruil toch bijzonder weinig baat hebben en heel veel “ja’s” leveren – om er wat voor in de plaats te krijgen ?

Of misschien toch meer dan we soms denken. Eén van de beslissingen die we ook unaniem namen lijkt het resultaat te zijn van een zeer handig manoeuvre binnen de meerderheid. In de theoretische geheime stemming van hierboven haalt dat voorstel wellicht niet eens een meerderheid – zeker als er een open discussie achter gesloten deuren aan zou zijn voorafgegaan. Het zou me zelfs verbazen als meer dan één of twee leden van het schepencollege dan vóór zouden hebben gestemd. Maar nu zijn we allemaal blij met ons uiteraard zeer goede besluit.

Na de raad trokken we met enkelen naar het zwembad en naar het Parochiecentrum. Voor de afscheidszwem van De Vennenzwemmers. Ik had eigenlijk liever in het water gezeten, maar de vervroegde gemeenteraad maakte dat onmogelijk. Het is lang geleden dat ik nog in De Vennen gezwommen heb, toegegeven. Maar het bad blijft een belangrijk stuk van mijn jeugd, waar ik veel plezier aan heb beleefd. Als raadslid erger ik me vooral aan de kortzichtigheid die nu heeft geleid tot een gebrek aan een alternatief, minder aan de (onvermijdelijke) sluiting van het bad. Maar persoonlijk raakt dat laatste me meer. De sloophamer gaat pijn doen.

Als er na 1 juli een badmeester ontslag neemt bij het Essense gemeentebestuur, dan moet die worden vervangen. Vanzelfsprekend, zegt u ? Dan hebt u het Essense nieuws een tijdje niet gevolgd. Want eind juni sluit ons zwembad. Om te besparen, volgens het schepencollege. Toch worden er nu nieuwe functies gecreëerd voor het zwembadpersoneel. Dat die in dienst blijven is normaal. Maar dat ze ook opvolgers zullen hebben, mogelijk jaren na de sluiting van het bad, is toch wel een beetje bizar, niet ?

Zo staat het nochtans in de personeelsformatie die de gemeenteraad gisteren goedkeurde. Dat werd trouwens hoog tijd : normaal werkt een nieuw college een strategisch meerjarenplan uit, én koppelt daaraan de bijhorende pseronseelsformatie. Maar ons CD&V/sp.a-college nam het hele jaar 2013 de tijd (”planningsjaar”) en kwam met een gebrekkig plan, zonder bijhorend personeelsluik. Anderhalf jaar later is het daarvan alsnog bevallen.

Niet dat er fundamentele keuzes worden gemaakt. Een degelijke poging om te vergelijken met andere gemeenten bleef ook al uit. De volgens ons overbodige functies van afdelingshoofd (tussen haakjes : het is niet omdat iemand functie overbodig is dat de betrokkene geen goed werk kan leveren) werden verdedigd vanuit de nood aan een managementsteam, dat natuurlijk veel beter van onderuit kan tot stand komen dan als een kunstmatig toegevoegde toplaag die een voordien onbestaand zogenaamd coördinatieprobleem moet oplossen.

De meest fundamentele ingreep ? De dienst onderwijs verhuist naar de afdeling “vrije tijd”. De argumentatie daarvoor ? Na veel wikken en wegen blijkt, nadat alles gedurende jaren tot ieders tevredenheid heeft gewerkt, dat de activiteiten van die dienst op het vlak van flankerend onderwijsbeleid toch beter aansluiten bij de dienst vrije tijd. Een voorbeeld ? Ah, verkeersveiligheid ! Zit dat dan bij vrije tijd ? Natuurlijk niet. Kijk, dat soort drogredenen kunnen niet anders dan doen vermoeden dat er een onuitgesproken echte reden moet zijn voor de overheveling. Bovendien : als er niets te verbergen is, waarom wordt dan een wat meer uitgebreide discussie in een commissie bewust uit de weg gegaan ? Ik had echt gehoopt op een rationele uitleg, om het dan desnoods daarmee oneens te zijn. Nu hoorde ik alleen onzin.

We hebben zelf een alternatief organisatiemodel en een personeelskader ingediend. Om aan te tonen dat een personeelsbeleid met visie wél mogelijk is. Waarin de jammerlijke sluiting van het zwembad tenminste ook geld bespaart. En waarin onderwijs geen vrije tijd meer is, maar een investering in het sociaal-economisch weefsel van onze maatschappij. Maar vooral een model waarin het gemeentebestuur de stap zet naar een moderne en slagkrachtige overheidsorganisatie voor de 21e eeuw.

Ach, die eeuw is nog lang natuurlijk. Het zal onze tijd wel duren, heeft het college wellicht gedacht…

Vandaag werd de Moerkantsebaan plechtig heropend. Zo is Hoek nu ook officieel terug verbonden met Essen, en bij uitbreiding met de rest van de bewoonde wereld. Bovendien ligt er eindelijk een fietspad langs de Moerkantsebaan. Je kan erover discussiëren of het nu 2 jaar heeft geduurd, of 9, of 15, of 36. Maar het ligt er, en het ligt er goed. Als regelmatige fietser van Essen naar Hoek en omgekeerd kan ik wel stellen dat het een gigantische verbetering is tegenover de zeer onveilige fietsroute die tot twee jaar terug Essen met zijn mooiste “buitenwijk” verbond.

Al bij al zijn de werken heel vlot verlopen. Natuurlijk is daar wat gelukt mee gemoeid : twee zachte winters hebben ervoor gezorgd dat de werf nooit lang heeft stilgelegen. Maar dat is niet de enige verklaring : het aannemersbedrijf heeft zich van zijn beste kant getoond, en het gemeentebestuur -en met name Brigitte als verantwoordelijke schepen- heeft alles van nabij opgevolgd en als het nodig was kort op de bal gespeeld. Niet altijd vanzelfsprekend in een project waar toch heel wat verschillende instanties bij betrokken zijn. Het geheel mag dus een succes worden genoemd, en dat er hier en daar nog kinderziektes overblijven en moeten worden weggewerkt, vooral wat de verbinding tussen viaduct en school betreft, doet daaraan geen afbreuk.

Terecht vierde Hoek dus een beetje feest vandaag. Met een groot terras bij Hoek-City, al staat het ondertussen vast dat het café binnenkort de deuren sluit, om plaats te maken voor appartementen (zo blijft Hoek een deel van Essen…). Hopelijk komt er daarvoor nog een alternatief uit de bus, want een wijk leeft niet alleen van een mooie weg en een goed fietspad alleen, natuurlijk…

In 2008 kocht het gemeentebestuur de voormalige douaneloods aan Hemelrijk, met de omliggende terreinen. Zonder te weten wat het met die loods van plan was. Het terrein wordt ondertussen een beetje gebruikt : de jaarlijkse veldrit vond er al twee keer plaats, en ondertussen wordt er een samen-tuin ingericht. Maar de loods zelf hangt ondertussen als een molensteen om de hals van het gemeentebestuur : het is een beschermd monument en de gemeente dreigt te moeten betalen voor de verwaarlozing ervan, en bovendien ontsiert het gebouw danig de eerste blik die al wie met de trein in Essen aankomt op onze gemeente werpt. Waarbij het gemeentebestuur uiteraard de eigen verantwoordelijkheid niet kan ontkennen.

Een beetje dom, dus, dat aankopen zonder te weten waarom. Maar niet getreurd : wie geen ideeën heeft, kan die kopen. In 2010 werd het studiebureau PlusOffice aan het werk gezet. Dat met iedereen die wilde in Essen rond de tafel ging zitten, goede ideeën bleek te hebben en het liefst de knoop wilde doorhakken. Maar dat wilde het gemeentebestuur toen niet. Want kiezen is verliezen. Zodat er werd gesteld dat de loods enkel gerestaureerd zou worden, om dan vanuit een “slow growth” model tot een bestemming te komen. Dat kon nog alle richtingen uitgaan : een toneelzaal, een museum, een commerciële evenmentenhal… Van bij het begin vond ik dit een zinloos en tot mislukken gedoemd concept. Restaureren zonder te weten waarom vond zelfs PlusOffice zélf destijds op de infoavond die de gemeente organiseerde een verkeerde keuze. En “slow growth” ? Alsof pakweg een toneelzaal met één stoel begint. En inderdaad, het enige dat al die jaren tekenen van “growth” heeft vertoond is de fauna in de loods.

Toch heb ik mij vergist : de (dure) studie van PlusOffice had één groot voordeel. Bij de gemeenteraadsverkiezingen konden CD&V en sp.a alle vragen naar een toneelzaal, of naar wat dan ook, afwimpelen met het antwoord dat dit perfect kón gebeuren in de douaneloods. Dat had de studie uitgewezen. Niet dat het zou gebeuren, maar dat vertelden ze er niet bij. En de kiezer, die geloofde het verhaal. CD&V en sp.a bleven aan de macht.

Doel bereikt. Of toch niet helemaal : de loods staat natuurlijk nog altijd leeg. Gelukkig diende zich een deus ex machina aan. Kempens Landschap, dat zich ondertussen succesvol ontfermde over het voormalige kloosterdomein aan het college, bleek bereid om de expertise bij de herbestemming van erfgoed ter beschikking te stellen. Vorige maandag lichtte de stichting voor de eerste keer de visie toe. Om te beginnen maakte men brandhout van het “slow growth”-concept : geld groeit niet aan de bomen, en hoe men restaureert hangt af van de bestemming die aan een gebouw wordt gegeven. De PlusOffice studie was een mooi en interessant document – en een ongedekte cheque. Dus wordt er een partner gezocht die het geheel wél wil mee betalen. Liefst met een grotendeels economische (“industriële”) bestemming, want dat zou het restauratiedossier vergemakkelijken. De kans dat de beloftes die aan de culturele sector werden gedaan (“het zou best kunnen dat…”) nog worden waargemaakt ligt dicht bij nul.

Ik geloof Kempens Landschap. Ik denk dat ze daar echt weten wat ze doen en ook gaan slagen in hun opzet. Maar moeten de kosten van de PlusOfficestudie nu niet teruggevorderd worden bij de enigen die er nut van hebben gehad, zijnde CD&V en sp.a ? Bijvoorbeeld pro rata van het aantal zetels in de gemeenteraad. Al zouden die zetels natuurlijk ook best worden teruggevorderd, natuurlijk…

Bij de oprichting van de vzw Karrenmuseum destijds werd aan elke politieke partij gevraagd of er iemand lid kon worden van de Raad van Bestuur (RvB) en van de Algemene Vergadering (AV). De afspraak raakte wat in de vergetelheid, al werden in 2006 wel de afvaardigingen in de AV aangepast. Eind 2012 heb ik dan een brief geschreven naar het Karrenmuseum. Met de melding, namens N-VA/PLE, dat ik onze afgevaardigde in de AV zou vervangen en ook lid wenste te worden van de RvB. Het leek mij immers wenselijk dat in een vzw die in gemeentegebouwen actief is en grotendeels met gemeentelijke middelen wordt gefinancierd een gemeenteraadfractie die 30% van de kiezers vertegenwoordigt via de RvB op het bestuur zou kunnen toezien.

Zoals ik hier al eens heb uitgelegd werd vervolgens meer dan een jaar getreuzeld om mij tot de AV toe te laten. Dat gebeurde pas begin 2014. Toen ik dan opnieuw vroeg om ook bestuurder te kunnen worden, werd dat geweigerd : de vertegenwoordigers van CD&V en sp.a in het bestuur volstonden om de belangen van de gemeente te behartigen. Ik vond dat een groot probleem, en vroeg begin 2014 om een oplossing.

Die werd mij in maart vorig jaar toegezegd door de voorzitter van het Karrenmuseum. Volgens de “visietekst” van het museum is er plaats voor zeven deskundigen in de Raad van Bestuur. De voorzitter verwachtte dat er enkele van de zetelende bestuurders ontslag zouden nemen, en dat er dan een plaats vrij zou komen. En hij wilde die gelegenheid gebruiken om het probleem op te lossen, want (en ik citeer) “Ik heb het volle vertrouwen in jouw kundigheid. Ik ga niet zeggen dat dat op 1-2-3 gebeurd is. Er moet een nieuwe Algemene Vergadering komen. Het voorstel is dat op het moment dat plaatsen vrijkomen er iemand anders wordt aangesteld namens [N-VA/PLE] en dat jij één van de zeven deskundigen vervangt die in de visie voorzien zijn. Ik ben ervan overtuigd dat jij [deskundige] bent, en daar is iedereen van overtuigd. Ook […]. Dat is mijn voorstel.”

Hoe ik zo letterlijk weet wat de vzw-voorzitter gezegd heeft ? Ik heb dat gesprek opgenomen. Geen teken van vertrouwen, inderdaad. Ik voel me er nog altijd niet zo goed bij. Maar mijn schuldgevoel ebt wel weg.

Enkele weken geleden stelde de AV vast dat er inderdaad twee vacatures waren in de RvB. Ik stelde me dus kandidaat om die in te vullen. Maar onder invloed van CD&V en sp.a* had de voorzitter zijn kar gekeerd : mensen die banden hebben met andere politieke partijen mogen, kunnen en zullen niet in de RvB zetelen. Er kwamen vier kandidaturen binnen. De RvB koos de twee eigen favorieten, en omdat die nog geen lid waren van de AV werden ze meteen ook tot lid daarvan benoemd. Twee extra stemmen voor henzelf. Hoe ze vervolgens binnen de wettelijke termijn van acht dagen werden uitgenodigd terwijl ze nog geen acht dagen lid waren, ontgaat me een beetje. De RvB verzon ook nog dat ik de (door hen bedachte) procedure niet juist had gevolgd, een kwestie van wat extra argumenten te hebben waarom ik niet in aanmerking zou komen.

Ik zat in Riga toen de AV plaatsvond die over de kandidaturen moest “beslissen”. Tijdens de vergadering werd naar verluidt het woord „democratisch” gebruikt, maar dat moet dan toch om de Poetin-interpretatie van dat woord gaan. Dat ik nog 9 stemmen op 26 haalde is in die omstandigheden een groot succes…

Dat het om een welbewuste keuze gaat van CD&V en sp.a* werd gisteren op de gemeenteraad bevestigd : er was transparantie genoeg, want elke partij is in de AV vertegenwoordigd. Dat je daar meer dan een jaar moet wachten om een vertegenwoordiger te vervangen, ook al is de vorige helemaal niet meer beschikbaar, doet er niet toe. Dat nét in dat jaar cruciale beslissingen worden genomen en een visietekst wordt goedgekeurd die nu te pas en te onpas tegen ons wordt gebruikt is ook niet relevant. Dat aan die AV alleen gevraagd wordt om kennis te nemen van het financieel meerjarenplan en dat manifeste tegenspraak met het gemeentelijk meerjarenplan niet eens wordt rechtgezet (”het is zo beslist door de RvB”) is geen reden om vragen te stellen. Dat daar begrotingen worden goedgekeurd waarin gemeentelijke subsidies staan die niet in het budget van de gemeente voorkomen is geen probleem – dat het schepencollege een budgetwijziging belooft (!) volstaat.

Het Karrenmuseum is een waardevol en belangrijk deel van het Essense erfgoedpatrimonium. Het is ook bewust een ondoorzichtig machtsbastion waar de vriendjespolitiek van CD&V en sp.a* hoogtij viert en dat desnoods met liegen en bedriegen in stand wordt gehouden. Bijzonder jammer.

* Er zijn aanwijzingen dat sp.a in deze slechts met tegenzin coalitiepartner CD&V volgt, maar in elk geval wordt daar niet openlijk voor uit gekomen.