Jeremiade
Ik kijk wel eens graag naar Top Gear. Dat zegt iets over dat programma. Ik heb geen auto. Ik ken er niets van. Auto’s maken me eigenlijk een beetje bang – ik voel me veiliger in een vliegtuig dan in een auto. Ik ben vóór rekeningrijden, waarbij je per kilometer betaalt. En meer in de spits. Ik zie wel iets in het Tesla-scenario met alleen zelfrijdende elektrische auto’s.
En toch Top Gear, dus. Dat is namelijk héél goed gemaakt, met bovendien drie uiterst capabele presentatoren. Waarbij James May met voorsprong mijn favoriet is. Maar hij komt natuurlijk vooral tot zijn recht in samenhang met in de eerste plaats Jeremy Clarkson. Dat ik het over hem ging hebben, zag u wellicht al aankomen. Clarkson is door de BBC ontslagen. Ik denk dat de BBC als werkgever moeilijk anders kon. Ik zou wellicht tot hetzelfde besluit komen.
Toch kan ik me niet bedwingen om me vragen te stellen. Is het wel zo logisch dat we een tv-presentator beoordelen op zijn menselijk gedrag ? Op zijn (soms verwerpelijke) ideeën ? Kan hij niet gewoon een bijzonder goed tv-presentator zijn ? Waarom verwachten we dat topvoetballers ook privé “een voorbeeld” zijn ? Als ze maar scoren ? Hoe zijn we ertoe gekomen om politici ook op hun privéleven, op hun auto, op hun huis te beoordelen ? John F. Kennedy -op dit terrein een Clinton in het kwadraat- zou vandaag wellicht geen kans maken in de politiek. Als morgen blijkt dat Rubens zijn medewerkers sloeg, halen we dan zijn Kruisafneming weg in de kathedraal ? Veranderen de teksten van Shakespeare als zou blijken dat de man een racist was ? Sommigen vinden Tom Lanoye een minder goed schrijver omwille van zijn politieke denkbeelden. Ik vind dat een absurde redenering. Cyriel Verschaeve was niet de grootste dichter, maar wordt zijn poëzie nog minder goed omdat de man -laten we een kat een kat noemen- een nazi was ?
Ik vrees soms dat we ons als maatschappij net iets te veel beperkingen opleggen. Mensen zijn mensen – maar het zijn mensen die ons gebracht hebben waar we vandaag staan. Als morgen een zware crimineel -genre-Dutroux- het definitieve geneesmiddel tegen kanker uitvindt, gaan we dat dan gebruiken ? Wellicht wel. Maar als hij achter de tralies het wereldrecord hoogspringen verbetert, telt het dan ?
Als ik morgen een heruitzending (tja) van Top Gear op tv zie, ga ik kijken. En ik ga het programma nog steeds erg goed vinden. Met Clarkson.