2014 belooft een boeiend politiek jaar te worden. De Europese Unie staat voor verkiezingen. Hoe sterk gaan de anti-EU-partijen scoren ? Hoe pakt de min of meer rechtstreekse verkiezing van een Commissievoorzitter uit ? Leidt dit niet rechtstreeks naar een méér politieke Commissie dan eigenlijk iemand wil – met kandidaten als Parlementsvoorzitter Schulz en mogelijk ook Guy Verhofstadt is dat natuurlijk verre van uitgesloten. Olli Rehn of Donald Tusk zou een heel ander verhaal inhouden. Welke richting kiest de nieuwe Commissie ? Wie volgt Herman Van Rompuy op en hoe evolueren de verhoudingen tussen de instellingen – in de praktijk, maar eventueel ook op papier ? Hoe afdwingbaar worden grote Europese beleidslijnen, en hoe gaan de Lidstaten met een hervormingsafkeer daarmee om ? Wat als de Europese “economische regering” waarvoor sommigen pleiten ook werkelijk gaat regeren ?
Daarnaast staat de Unie voor het vraagstuk van de mogelijke keuze voor onafhankelijkheid van Schotland – en daarna misschien van Catalonië. En wie weet wie er dan nog volgt. Ik ga ervan uit dat het huidige “no pasarán” vanuit de Europese instellingen tegenover mogelijke “nieuwe” Lidstaten die zo ontstaan voor tijdelijk intern politiek gebruik is bedoeld, en dat uiteindelijk de feiten zullen uitwijzen dat niemand zin heeft om de Catalanen of de Schotten uit de EU te zetten. Maar “the proof of the pudding is in the eating”. Bovendien zal het Britse referendum over het EU-Lidmaatschap zelf het hele jaar door een schaduw vooruit blijven werpen. Waarmee de Britten zichzelf geen plezier doen, volgens mij. Maar dat is hun keuze.
In Vlaanderen tekent zich in de woorden van Bart De Wever wellicht effectief een keuze af tussen “N-VA of PS”. De kans dat beide samen in een regering belanden lijkt klein, en de verkiezingsstrategie van N-VA lijkt erop gericht om te vermijden dat de deur van de Wetstraat 16 andermaal gesloten blijft. Dat betekent overigens niet dat de keuze tussen een puur en onversneden PS-programma of een even zuiver N-VA-programma gaat. Meer dan men in Vlaanderen beseft leeft langs Franstalige kant het gevoel dat de PS een hoge prijs betaalt voor de deelname aan Di Rupo I (men leze het interview met Moureaux in De Tijd vandaag – men kijke daarbij verder dan de hoge dosis provocatie).
Ook De Wever I zou wellicht meer dan hem lief is rekening moeten houden met CD&V en Open Vld, maar ook met MR en wellicht cdH. Hoe die beide laatste zich in een “Antwerpse” coalitie zouden gedragen, blijft een vraagteken. Al denk ik dat met name Didier Reynders de kans met twee handen zou grijpen. Maar per saldo zou het inruilen van PS en sp.a in de huidige regering voor N-VA zeker naar Belgische normen wellicht toch een drastische ommezwaai inhouden. De afstand tussen de linkerkant en de rechterkant van het bed wordt groot, en eens te meer lijkt ook de gedecimeerde CD&V zich in het midden van dat meubelstuk te bevinden. Het wordt een interessant jaar.
In Essen staan er geen verkiezingen op het programma – jammer, maar helaas. Het meerjarenplan bestaat, al denk ik dat de achterban van de meerderheidspartijen er nog wel enkele zaken uit moet doorslikken – misschien zelfs herkauwen. En “the devil is in the detail” – nogal wat details van de gekozen beleidsopties zijn niet of zeer beperkt uitgewerkt. De zwembadsluiting op kop. Tenslotte is het ook de vraag of het college er zelf in gaat slagen zich gedisciplineerd aan het uitgetekende kader te houden, ook waar dat eventueel zou gaan rammelen.
Maar ik kijk eigenlijk vooral uit naar de discussies die nog op stapel staan, over een nieuwe woonbehoeftenstudie, enkele cruciale Ruimtelijke Uitvoeringsplannen en het Ruimtelijk Structuurplan, bijvoorbeeld. Bovendien denk ik dat het betrekken van Kempens Landschap bij het denkwerk over de douaneloods minstens als voordeel heeft dat de struisvogelaanpak rond de toekomst van dat gebouw van de baan is. Het gaat dan ook om een zeer zichtbaar probleem – het volstaat om af en toe de trein te nemen. Net wat struisvogels niet graag zien !
Om de bekende professionele redenen beperk ik mijn commentaren wellicht opnieuw vooral tot het laatste -Essense- aspect van het politieke jaar 2014. Maar ik kijk meer dan ooit ook uit naar de twee andere verhalen…