Het is heel lang geleden dat ik nog op een avond zomaar voor een kapel stond, laat staan dat ik er heb mee gebeden. Als kind nam mijn vader me in de meimaand wel eens mee naar de korte avondwakes die er werden (worden ?) gehouden. Ook naar de kapel in Hemelrijk.

Gisterenavond stond ik er weer. De kapel in Hemelrijk is opnieuw ingewijd, nadat de restauratie ervan voltooid werd. Zo ziet een mooi stukje erfgoed -uit 1878- er weer piekfijn in orde uit. Dat dit gelukt is, is vooral de verdienste van de buurt. Enkele mensen wezen het gemeentebestuur enkele jaren geleden op de slechte staat van de kapel. Zoiets gebeurt wel meer, maar al te vaak gebeurt er niets met dat soort vragen. Alleen, dat was buiten de dames Terheggen en Duerloo gerekend : die lieten niet af. Eigenlijk verdienen zijn óók één van onze Moeials…

En dus ging het gemeentebestuur op zoek naar subsidies. En Frans Schrauwen dook in de archieven om de eigendomstoestand van de kapel uit te zoeken. Geen evidentie, zoals hij gisteren in de korte plechtigheid uiteenzette : bij het kadaster stond de kapel op naam van pastoor Veraart, Heuvelplein 23. Over die pastoor Veraart valt veel te zeggen, zoals uit enkele foto’s op Essen in Beeld blijkt ( 1, 2), maar hij lijkt een onwaarschijnlijk eigenaar voor een stukje 21e eeuws Essen, laat staat dat de man in het gemeentehuis zou wonen ! Dus wordt er, een beetje bij gebrek aan alternatief, vanuit gegaan dat de kapel van de gemeente is. Pastoor Stan Dries leek zich daar gisteren schoorvoetend bij neer te leggen, op voorwaarde dat de gemeente de kapel onderhoudt. En dat is uiteraard wel de bedoeling…

Aan de kapel scheidden ooit de wegen : langs links ging men naar de kerk, aan Kerkeneind. Langs rechts naar de molen, hier in mijn buurt. Moeilijk voor te stellen in het Essen van vandaag, waar beide richtpunten verdwenen zijn en waar het kapelletje in een verloren hoekje terecht is gekomen. Om net daar een rust- en ankerpunt te vormen. Al vertelde Jokke me later dat de kapel ook op andere manieren werd gebruikt : in de oorlog door de Duitsers om smokkelaars te betrappen, nadien ook al eens door koppeltjes op zoek naar een intiem plekje. Maar bij de buren stond de knop van het licht van de kapel. Tot vreugde van de smokkelaars – niet van de koppeltjes !

Ze staat daar mooi, die kapel. Is het de voorzienigheid geweest die wist dat net hier géén appartementen zouden komen ? Of toch het toeval ? In elk geval, al wie heeft meegewerkt aan het herstel van de kapel verdient vandaag felicitaties.

En wat hebben wij geleerd ? Ten eerste : we mogen het niet zover laten komen dat erfgoed zomaar staat te verkommeren. Ten tweede : we moeten leren luisteren naar buurtbewoners, ook als ze iets minder vasthoudend zijn dan die van Hemelrijk. En ten derde : we moeten eens uitzoeken of er nog dode pastoors in het gemeentehuis rondspoken ! Werk voor na 14 oktober…