Om de bekende reden (ik ben federaal ambtenaar) schrijf ik hier weinig over de nationale politiek. Ik maak in principe een uitzondering voor periodes zonder regering, maar nu “lopende zaken” heel rekbaar is geworden ligt ook dat wat moeilijker. Vandaag pas ik mijn uitzondering toch toe : dit land is immers zelden zo ver verwijderd geweest van een regering als nu…
Nochtans hebben we die regering wel nodig. Om hervormingen door te voeren. Sociaal-economisch moet het hele bestel grondig hertimmerd worden. Ook een staatshervorming is een noodzaak, al is die uit de aard van de zaak wat minder dringend. Toen de eerste voorstellen uit de nota-Di Rupo lekten leken die in de goede richting te gaan. De formateur bleek een aantal PS-taboes op te offeren. Het splitsingsvoorstel voor B-H-V vind ik zelfs redelijk “netjes”.
Tot gisteren verwachtte ik dan ook een tactisch “ja, maar” van N-VA. Ik vermoed dat ik dat in de plaats van De Wever ook daarvoor zou gekozen hebben. Di Rupo heeft hard gewerkt en onmiskenbaar zijn nek uitgestoken. Dat verdient enig respect. Voor zijn partij is hij ongekend ver gegaan, en de reactie van de vakbonden liegt er niet om.
En toch. Hoe meer je de nota leest, hoe meer je moet vaststellen dat ze tekortschiet. Wat mij betreft minder wat het communautaire luik betreft. Wel omdat de nota de zwakke punten van onze economie en arbeidsmarkt onvoldoende grondig aanpakt, en op een aantal domeinen zelfs verergert.
De formateur gaat bijlange na niet ver genoeg. Niet omdat het “nooit genoeg” zou zijn. Ik ben in de politiek altijd een “participationist” geweest : ik vind dat je mee moet besturen als je de kans krijgt om een behoorlijk stuk van je programma te realiseren. Mijn nationale (en Essense) politieke parkoers bewijst dat, ik heb op verschillende partijcongressen een regeerakkoord mee goedgekeurd. Ik hoop dat N-VA het politieke verstand zal hebben om “ja” te zeggen wanneer er wel een compromis op tafel komt te liggen dat weliswaar niet volmaakt maar wel voldoende is.
Maar de nota Di Rupo legt niet de basis van dat soort compromis. In de gegeven omstandigheden is dit gewoon niet goed genoeg. Dan is een “neen” veel eerlijker, en dat De Wever daarvoor koos bewijst dat hij (in dit geval) verstandiger is dan ik zou zijn geweest.
Wat nu ? Ik heb hier al eens voor een buitenlands bemiddelaar gepleit, en dat blijf ik een ernstige denkpiste vinden. Omdat een buitenstaander met een frisse geest naar onze communautaire situatie kan kijken, en sociaal-economisch onze politici met de neus op de feiten kan drukken. Volgens mij komt het er vroeg of laat toch van, dus waarom niet vandaag ? Een duo lijkt me nog het beste : noord/zuid, links/rechts. Zouden Romano Prodi en Paddy Ashdown al vakantieplannen hebben ? Jacques Delors en Gerrit Zalm ?
Mag ik tenslotte CD&V een communicatie-adviseur toewensen ? Of een partijprogramma. Eén van de twee ontbreekt duidelijk.