Ik ga niet betogen morgen, in Brussel. Nochtans vind ik dat het allemaal lang genoeg heeft geduurd, en dat er dringend een federale regering moet komen. Ik vind het ook goed dat dit luidop gezegd wordt. Als democraat vind ik bovendien uiteraard ook dat er een meerderheidscoalitie moet gesmeed worden. En dat daarvoor iedereen water bij de wijn moet doen.
Initiatieven zoals de betoging morgen verdienen daarom een zekere waardering. Het is goed de politici eraan te herinneren dat het niet wenselijk is om het wereldrecord regeringsvorming te breken – al zullen de gevolgen daarvan veel minder dramatisch zijn dan bij de huidige recordhouder, Irak. Maar de hele beweging gaat al te veel in één richting : de Vlaamse partijen (in casu vooral de N-VA) moeten hun vragen voor een staatshervorming milderen. Vanzelfsprekend kan er snel een regering zijn als iedereen het eigen programma inslikt. Of als sommigen zoveel water bij de wijn doen dat het water zich, zoals in de homeopathie, alleen nog herinnert dat er ook Château Lafitte in heeft gezeten. Vragen of suggereren dat sommigen nu hun programma moeten overboord zetten, omdat wat er op tafel ligt er vaagweg op gelijkt, is dwaas. Waarom zou N-VA méér moeten inslikken dan PS, CdH of Ecolo ? Waarom zou élke staatshervorming of alles wat daarop gelijkt nu plots voldoende moeten zijn ?
En de nota Vande Lanotte dan ? De bemiddelaar is een briljant politicus, die bovendien onmenselijk hard heeft gewerkt. De nota bevat ook stevige stappen vooruit. Meer dan wie dan ook in 2007 kon dromen, dat klopt. Maar de lat waartegen het moet worden afgemeten is de verkiezingsuitlag van 2010. Bovendien zitten aan de grote stappen ook grotere weerhaken dan in 2007, dat is onvermijdelijk. Elke partij had een aantal bezwaren tegen de nota, en het is niet omdat CD&V heel uitdrukkelijk de zwarte piet heeft aangepakt, dat alleen N-VA die kaart verdiend heeft. Ik heb overigens van het Noord-Ierse vredesproces geleerd dat wie vooruitgang wil boeken ook afspraken moet maken over hoe een tussentijdse goedkeuring of afwijzing gecommuniceerd wordt. Het zou heel wat ellende kunnen besparen.
Geen enkele partij was bereid de nota van de bemiddelaar zomaar te ondertekenen – al gebiedt de eerlijkheid om te zeggen dat sp.a en Groen! dat wellicht uiteindelijk wel zouden hebben gedaan, wat ook een eerbaar standpunt is*. Maar ik vind ook dat de gebreken uiteindelijk te groot waren : er zaten nog te veel gaten en losse eindjes in. Bovendien wordt een tekst zoals de nota in een onderhandeling van nature gemakkelijker afgezwakt dan versterkt. Wat hadden N-VA en CD&V moeten doen ? Zeggen dat ze akkoord waren, om vervolgens van de franstalige partijen te horen te krijgen wat er nog uit de nota moest ? Zo gek is De Wever gelukkig ook weer niet !
Ons land heeft een goed regeerakkoord nodig, over de staatshervorming. En over het sociaal-economisch beleid. Maar een akkoord is niet altijd ook goed; na de eerste opluchting bij het sluiten ervan volgt al snel de kater.
Daarom moet er snel én goed worden gewerkt. Die twee zijn even belangrijk. Nu de terechte vraag voor een snelle oplossing interpreteren als een signaal dat het wel wat minder goed mag zijn, helpt noch België, noch Vlaanderen, noch Wallonië, noch Brussel verder.
*In dat verband sluit ik me wél aan bij de kritiek die er de laatste dagen komt op bepaalde delen van de Vlaamsnationale achterban die er blijkbaar niet mee kunnen leven dat sommigen een andere mening hebben dan henzelf en dan maar systematisch in scheldproza vervallen. Uiteraard zijn ook andere politieke stromingen hier niet vies van, maar dat praat niets goed. Wie tegen de ideeën van De Wever is verdient even veel respect dan wie hem steunt. De vaststelling van professor De Grauwe dat hij zich ongestraft tegen iedereen mag keren (zijn eigen partijgenoten inbegrepen) maar dat kritiek op N-VA hem een pak haatmails oplevert is onaanvaardbaar – zelfs als hij wat zou overdrijven.