Niet in een regering zonder oplossing ?
Zoals verwacht heeft de Britse kiezer donderdag niemand een absolute meerderheid in het House of Commons gegeven. Jammer genoeg niet door de LibDems te versterken : uiteindelijk leidde het kiessysteem er toch weer toe dat de meesten in het stemhokje voor Labour of de Conservatieven hebben gekozen.
Labour heeft de schade al bij al goed weten te beperken, in die mate dat Gordon Brown zichzelf nog niet uitgespeeld acht. Maar David Cameron is duidelijk eerst aan zet. In een spel dat wij heel goed kennen, en dat bij ons máánden kan duren. De Britten zijn er veel minder vertrouwd mee. Hoewel het in de lijn der verwachtingen lag, blijkt het “hung parliament” waarin geen enkele partij de helft van de zitjes bezet een situatie waarop zowel de kiezers als de politici (en de financiële markten) onwennig reageren.
Iedereen gaat er ook vanuit dat alles binnen enkele dagen rond moet raken. Dat lijkt me nog niet zo evident. Een coalitie tussen Conservatieven en LibDems ligt voor de hand. De vraag is op welk gewicht de LibDems zich daarin laten taxeren : als partij die in stemmen ongeveer half zo groot is als Camerons Tories, of als fractie met zes keer minder zetels ? Inhoudelijk is de belangrijkste vraag vooral wat de LibDems gaan doen met hun (terechte) eis voor een nieuw kiesstelsel : doorbijten of het laten verhuizen naar een commissie, een werkgroep, een raad van wijzen… Jean-Luc Dehaene kan zijn Engels misschien al beginnen bijschaven !
Zonder hervorming van het kiesstelsel in de regering stappen… doen of niet doen ? Waar kennen we dat dilemma nog van – al gaat het voor de LibDems in alle eerlijkheid niet alleen over een principe, maar uiteraard ook over de tientallen extra zetels die een ander kiessysteem hen zou opleveren (en waar ze recht op hebben, maar in de politiek is ergens “recht op hebben” niet altijd voldoende als argument).
Ik zou het in elk geval een goede zaak vinden als er een sterke coalitie met de LibDems kwam, al was het maar omdat dat op zijn minst de sterkste anti-Europese uitingen bij de Conservatieven zou afremmen. Ook een meerderheid rond Labour behoort nog tot de mogelijkheden, maar daarbij zouden dan wellicht meer partijen betrokken moeten worden dan er vandaag in de Belgische regering zitten (Labour, LibDems, SNP, Plaid Cymru, SDLP, Alliance en misschien de DUP). Dat de Ierse Republikeinen van Sinn Féin hun (5) zetels in het Lagerhuis niet opnemen, is overigens in de huidige politieke situatie niet zonder betekenis. Het principe dat ze de eed van trouw aan de koningin niet willen afleggen, klinkt mooi. Maar de Vlaamse Beweging heeft zich gelukkig nooit door die (loze) eed laten tegenhouden om macht uit te oefenen wanneer het kon.
Hoeveel water kan men in de wijn doen zonder dat die smaakloos wordt ? Maar ook : hoe lang kan men wachten tot de wijn voldoende gerijpt is – wetende dat het rijpingsproces ook wel eens azijn oplevert. Antwoord over het Kanaal wellicht in de komende week. Aan deze zijde van de plas is het nog wat langer wachten…