Eén tegen allen ?
Voor een zwevende kiezer is de Stemtest natuurlijk een handig hulpmiddel. Ik heb het dus geprobeerd, en drie partijen behaalden een even hoge score : Open Vld, N-VA en Groen! Daarmee ben ik nog niet veel wijzer, zoals wie de eerdere stukjes hier heeft gelezen zal begrijpen. Bovendien bleek dat ik ook met deze drie niet echt veel standpunten gemeen heb. Dat kan ook niet, want het zou betekenen dat ze ook onderling niet veel zouden verschillen…
De verklaring is nogal duidelijk : er ontbreekt een partij in het rijtje. Als ik in Nederland soortgelijke testen invul, dan kom ik overtuigend bij D66 uit, met soms GroenLinks redelijk in de buurt. Als sociaal-liberaal mag me dat niet verbazen – de standpunten van de Nederlandse groenen zijn overigens ook sociaal-liberaler dan die van hun Vlaamse tegenhangers.
De Stemtest gaat me dus in het kieshokje niet hard kunnen helpen. Nu, als ik de voorbije dagen de media volg, zijn er ook maar twee keuzes. Voor of tegen Bart De Wever. Het moet niet eenvoudig zijn om op dit moment in diens schoenen te staan. Gelukkig kan hij zichzelf nogal relativeren, zoals zijn laatste twee columns (1 & 2) bewijzen. Wie zichzelf op het (mogelijke) hoogtepunt van zijn carrière nog in die mate in perspectief durft plaatsen, zal niet snel naast zijn schoenen gaan lopen.
Je kan voor of tegen het programma van De Wever zijn. Voor of tegen de Vlaamse onafhankelijkheid als einddoel en een confederaal België als tussenstap. Het lijkt me niet dat hij die mening ooit heeft verborgen, en wie dus nu plots vaststelt dat de man een “separatist” is, maakt zichzelf belachelijk (zeker als je er vroeger mee in een kartel hebt gezeten…). Je kan er als kiezer op gokken dat hij er niet in zal slagen om het hele programma na 13 juni te realiseren, en dus desgewenst ervan uitgaan dat hij wel stappen naar het confederalisme zal kunnen zetten maar niet in de mogelijkheid zal zijn om de onafhankelijkheid te realiseren. Dat lijkt me een volstrekt legitieme reden om voor een partij te stemmen. Als ik bijvoorbeeld voor Groen! zou kiezen, dan zou ik er ook vanuit gaan dat ze er niet in zullen slagen hun meest verregaande standpunten uit te voeren. Natuurlijk heeft het geen zin om net het tegendeel te verwachten : N-VA kiezen om België te redden of Groen! om de kerncentrales open te houden heeft uiteraard geen zin.
Hetzelfde soort redenering moet gelden voor coalitiebesprekingen tussen democratische partijen. Je kan een regering met Groen! maken zonder daarin alle groene standpunten te realiseren. Of met Open Vld zonder alle liberale ideeën uit te voeren. Op dezelfde manier kan je ook een federale regering vormen met N-VA zonder dat dat noodzakelijk tot de Vlaamse onafhankelijkheid moet leiden. N-VA op basis van de vaststelling dat het een “separatistische” partij is bij voorbaat uitsluiten van regeringsdeelname is daarom volstrekte onzin. Een partij op basis van zijn einddoel ongeschikt achten voor tussentijdse samenwerking is ondemocratisch – op voorwaarde dat dat einddoel binnen ethische grenzen blijft. Met Hitlers NSDAP samenwerken was géén aanvaardbare optie, ook al sloot de man compromissen. Maar een onafhankelijk Vlaanderen kan een wensdroom of een spookbeeld zijn, het is niet in strijd met de mensenrechten.
Dat na de Franstalige ook een aantal Vlaamse politici zich nu bezondigen aan het uitsluiten van de N-VA op die basis, vind ik zeer verbazend.
De kern van de Noord-Ierse regering wordt gevormd door de DUP die absoluut in het Verenigd Koninkrijk wil blijven, en door Sinn Féin dat 100% voor een opname in de Ierse republiek gaat. Toch werken ze samen in de regering. Een regering Di Rupo-De Wever zal eventjes vreemd lijken, maar is volstrekt legitiem. Waarmee ik niet gezegd heb dat ik hoop dat het daarop uitdraait, want ik vrees toch een beetje voor het sociaal-economische pakket waartoe zo’n regering zou kunnen besluiten.