Tom Bevers

Voor de tweede keer heb ik gisteren mee beslist over het einde van een politieke partij. Ook al voor de tweede keer heb ik me bij de stemming onthouden. In 2001 ging het over de beslissing om binnen de VU een ledenreferendum te houden dat onvermijdelijk zou leiden tot een opsplitsing van de partij. Gisteren ging het over het opgaan van de SLP in Groen!

De uitgebreide partijraad van de SLP besloot met 62 stemmen voor, 8 tegen en 19 onthoudingen om op te gaan in een “nieuwe” groene partij, die naam en partijstatuten van het huidige Groen! overneemt. Ik vind dat geen onverstandige keuze. Voor SLP waren er niet zoveel uitwegen om aan partijpolitiek te blijven doen, en ik heb bewondering voor de realiteitszin van de partij -en in de eerste plaats van Geert Lambert- om dat ook in te zien. Sinds de verkiezingen van 7 juni had de SLP weinig te bieden aan potentiële partners, en alleen doorgaan was ook geen optie. De besluitvorming die heeft plaatsgevonden was het resultaat van een redelijk doorzichtig, democratisch en correct proces. Al is het niet zo heel duidelijk waarom de parallelle gesprekken met Open Vld op niets zijn uitgedraaid, maar dat kan even goed aan Open Vld liggen.

De keuze voor Groen! is ook niet zo vreemd. Groen! is een partij waarvan de partijcultuur niet zo ver ligt van die van de SLP (en daarmee van die van de VU, overigens). Een open intern debat en een wat lager gehalte aan interne en externe machtsspelletjes, de wil om in de eerste plaats op inhoud aan politiek te doen : het bindt de groenen en de sociaal-liberalen. Ik kan me voorstellen dat dit voor een aantal mensen zwaar heeft doorgewogen. Ook inhoudelijk zijn er behoorlijke raakvlakken : de bekommernis voor een duurzame samenleving en een sterk geloof in het Europese project, bijvoorbeeld.

Ik begrijp de beslissing die de partij gisteren heeft genomen, en wens het nieuwe Groen! veel succes. En zoals iemand het gisteren verwoordde : ik kan me goed voorstellen dat de sociaal-liberalen binnen Groen! bij één van de komende verkiezingen mijn stem zullen krijgen. Geert Lambert, Herman Lauwers, Nelly Maes… blijven deel van het politieke kompas waarop ik ook morgen zal varen.

Maar zelf kan ik de stap niet zetten. Daar zijn evidente Essense redenen voor, maar zelfs als er die niet waren denk ik niet dat ik de oversteek zou maken – al moet ik toegeven dat ik het gisteren af en toe voelde kriebelen. Zoals een oud-parlementslid het verwoordde kan ik mij perfect terugvinden in het ecologische programma van de groenen (zij het niet altijd in de manier waarop het aan de man wordt gebracht), maar niet in hun sociaal-economisch en staatkundig ideeëngoed. Ik denk niet dat er voor het sociaal-liberalisme, voor het progressieve Vlaamse regionalisme, voldoende plaats is binnen Groen! Ik hoop uiteraard dat ik me vergis en zal de eerste zijn om zodra het tegendeel blijkt de sociaal-liberalen binnen het nieuwe Groen! te feliciteren. Maar ik geloof er onvoldoende in.

Daarmee is de SLP niet meer. Vorig jaar op nieuwjaarsdag kregen we een sms met de nieuwe partijnaam. 2009 werd daarmee voor mij en veel anderen het jaar van de SLP. Zoals gisteren iemand het zei was het zo het jaar “waarin mijn ideeën voor de eerste keer helemaal samenvielen met de partijpolitieke vertaling ervan”. Ik heb er veel energie in gestoken en veel uit geleerd. Ik ben er trots op dat ik erbij was. Met dank aan iedereen die mee het onmogelijke gevecht heeft gevochten.

Ik had liever gezien dat de partij gewoon was ontbonden en dat iedereen een eigen keuze kon maken. Maar ik begrijp de meerwaarde van de overstap in groep. Ik heb me bij de stemming onthouden om dat dubbel signaal te geven. En ook om meteen duidelijk te maken dat ik niet mee zou stappen.

Tussen de onthouding van 2001 en die van gisteren loopt een rechte lijn die mij heeft gebracht van de VU naar De Toekomstgroep, Spirit, VlaamsProgressieven en SLP. De ironie van de geschiedenis wilde dat de vergadering van gisteren door dezelfde voorzitter (Walter Muls) werd geleid als die van 2001. Voor mij persoonlijk is de ironie vooral dat ik de twee verhalen die mij het best lagen -het VU-verhaal en dat van de SLP- mee heb mogen/moeten beëindigen. Ik heb gisteren een band doorgeknipt die teruggaat tot het ogenblik dat ik een lidkaart van de Volksunie heb gekocht, en dat doet hoe dan ook pijn. Ook al had ik in mijn hoofd de klik al min of meer gemaakt op 8 juni.

Ik blijf uiteraard een Vlaams-progressief sociaal-liberaal. Maar dan één zonder een nationale partijkaart. 2010 wordt het eerste jaar sinds 2001 waarin ik maar één lidkaart van een politieke partij op zak zal hebben : die van PLE. En alles doet vermoeden dat dat ook voor de volgende jaren zal gelden. Het zal goed zijn mijn onverdeelde politieke energie te kunnen steken in het project dat me het meest na aan het hart ligt : een beter bestuur voor Essen.

Op de gemeenteraad gisteren stelde Philip Peeters (Groen!) de vraag wanneer er in het gemeentehuis een schilderij komt van de vorige burgemeester. Zijn voorgangers hangen immers allemaal aan de muur. De huidige burgemeester besloot om niet op de vraag in te gaan, en dat lijkt me een verstandig besluit. De te schilderen man, Frans Schrauwen, besloot om zelf te antwoorden. Frans stelde dat hij geen schilderij wil. Net zoals hij nooit heeft gewild dat op herdenkingsstenen of waar dan ook zijn naam zou worden ingebeiteld. De gemeente wordt immers niet bestuurd door de burgemeester alleen, maar door de hele raad.

Echte of valse bescheidenheid ? Wie zal het zeggen ? Ik geef Frans in dit verhaal het voordeel van de twijfel. Je kan veel over hem zeggen (dat heb ik al gedaan en zal ik wellicht nog moeten doen), maar hij heeft Essen altijd vooropgesteld. De gemeente was voor hem geen carrièrezet, maar het brandpunt van zijn engagement.

Net daarom moet het schilderij er nochtans wel komen. Omdat een burgemeester méér is dan de persoon die in de sjerp zit. De burgemeester staat voor het bestuur, de rechtsstaat, de democratie, de “polis” van de gemeente. Hij (of zij, maar dat hebben we in Essen nog niet mee mogen maken) belichaamt een tijdsvak in het bestaan van de gemeenschap. En dat mag -neen, moet- ook gemarkeerd worden. In Essen doen we dat met een schilderij. Frans mag dan vinden dat hij niet aan de muur thuishoort, burgemeester Schrauwen (1996-2006) moet aan de galerij worden toegevoegd.

Natuurlijk moeten we zijn wens respecteren. Maar ik hoop dat hij van gedacht verandert. Dat hoop ik natuurlijk wel meer, vaak tevergeefs. Al kan ik me voorstellen dat hij deze keer had gedacht dat ik het wel met hem eens zou zijn…

De begrotingsbespreking zou het hoogtepunt van het werkjaar van een gemeenteraad moeten zijn. Toch heb ik er (alweer, eigenlijk) niet echt een goed gevoel aan overgehouden. Maar ik doe aan politiek omdat ik dat een aangename manier vindt om mij voor de samenleving in te zetten. Het moet daarom wel plezant blijven. Dus ga ik mezelf dwingen om het positieve te zien. Hierbij bedank ik dus de collega-raadsleden voor twee mooie avonden. Eén voor één…

Ik bedank Brigitte, omdat die het aandurfde om de vinger op de pijnlijke wonde van het totale gebrek aan planning van onderhoudswerken aan de Essense wegen durfde leggen
Ik bedank Cis, omdat die haarscherp aantoonde dat zelfs het eerste geloofspunt van een partij (de grondbank, in dit geval) na drie jaar besturen zeer sterk kan verwateren – en zo een waarschuwing was voor al wie ooit mee wil besturen
Ik bedank Corry, omdat ze het debat niet langer heeft gerekt dan nodig door het stilzwijgende te ondergaan
Ik bedank Dirk K., omdat hij voor het eerst een poging heeft gedaan om ook eens met mijn cijfers aan het rekenen te gaan
Ik bedank Dirk S., omdat hij met rustige vastheid het voorbeeld van eerlijk, consequent en efficiënt oppositievoeren blijft
Ik bedank Eddy, omdat hij geen geforceerde pogingen deed om uit te leggen wat soms niet uit te leggen valt (en ook omdat hij zich nu misschien toch afvraagt waarom hij bijvoorbeeld tegen een kleine extra toelage voor Natuurpunt moest stemmen)
Ik bedank Erik omdat hij mee aan de kar blijft trekken om de absurditeit van de virtuele dienst “lokale economie” te onderlijnen
Ik bedank Frans, omdat die me eraan herinnerde dat ik aan efficiëntie verlies als ik echt kwaad word
Ik bedank Gaston, omdat zijn antwoorden al bij al van een behoorlijke kwaliteit waren
Ik bedank Geert, omdat alleen al zijn aanwezigheid in de raad na een sportvloer nu ook een jeugdtarief voor de sportploegen heeft geforceerd – en die kunststofpiste komt er ook nog
Ik bedank Gino, omdat hij er zelfs zonder er nog fysiek bij te zijn zijn collega-schepenen een spiegel voorhoudt en de lat voor hen hoog blijft leggen
Ik bedank Guy voor het foutloos in goede banen leiden van het geheel
Ik bedank Imelda, omdat zij even leek te beseffen dat de goede wil van onze kant eigenlijk wel wat wederkerigheid zou verdienen
Ik bedank Jan, omdat hij een goed OCMW-beleid voortzet en dat kort en krachtig kwam toelichten
Ik bedank Jokke, omdat haar zelfrelativerende zucht bij de toelichting over de Kiekenhoeveschuur het dossier perfect samenvatte, en daarmee eigenlijk het eerlijkste antwoord op één van de vragen was
Ik bedank Katrien, omdat zij door zich vast te bijten in het Beckersverhaal de trein der traagheid toch op gang heeft gehouden
Ik bedank Kevin, omdat zijn niet-aflatende aandacht voor een betere openbare infrastructuur zelfs een notoir uitstel-schepencollege regelmatig weer bij de les brengt
Ik bedank Luc, omdat zijn trage handopsteking om uiteindelijk toch tégen het fietspad langs de Huybergsebaan te stemmen misschien iemand in de meerderheid (hijzelf ?) eraan herinnert dat het niet zo moeilijk is om iets te veranderen in Essen
Ik bedank Ludo omdat hij me inkt uitspaart bij het maken van notities voor de Nieuwsflits
Ik bedank Ludwig, omdat hij me de kans gaf om even echt te debatteren over de gemeentefinanciën (al vrees ik dat hij niet meteen staat te springen voor een langere en grondige discussie, jammer)
Ik bedank Marc omdat hij toch iets doet om het energieverbruik in het gemeentehuis omlaag te krijgen, door zijn microfoon te sparen (en daarmee efficiënter is dan een reeks energie-audits !)
Ik bedank Paul, omdat hij op geen enkel moment de aandacht heeft afgeleid van de discussie
Ik bedank Philip, voor het vele werk dat hij in de begrotingsbespreking had gestoken en voor het aantonen dat mijn uitleg over de financiën van het bestuur niet altijd in dovemansoren hoeft te vallen
Ik bedank Vic, omdat hij niet verantwoordelijk was voor de langdradigheid die soms onvermijdelijk in de tweedaagse vergadering sloop
Ik bedank Willy He, omdat hij me een oppositietechniek voordeed die ik nog niet ken (en die ik hier uiteraard niet ga verduidelijken)
Ik bedank Willy Ho., omdat hij me er nu echt wel van overtuigd heeft dat ik dringend meer over SOKREMA te weten moet komen

Gemeenteraadscommissies zijn er in verschillende soorten en maten. De commissie financiën van gisteren was zoals steeds een beetje een schaduwbedoening. Iedereen weet dat de begrotingsdiscussie over de grote lijnen van het financiële beleid zal gaan : belastingen, investeringen, … Maar in de commissie wordt vooral ingegaan op de kleine technische details. Die zitten uitstekend in de vingers van de ambtenaren van de Dienst Financiën, en dat maakt de vergadering (en de voorafgaande mailuitwisseling) altijd leerzaam. Maar het blijft een politiek voorgerecht.

De commissie openbare infrastructuur is wel eens anders. Ik ben daar geen lid van, maar heb ze al enkele keren meegepikt. Zo ook vorige week. Ik heb er veel geleerd over de achterliggende beweegredenen bij de uitbreidingsplannen voor het gemeentehuis – zowel qua opvatting als architecturaal. Dat heeft mij zeker niet overtuigd van de plannen (integendeel), maar het dossier is er wel een stuk helderder door geworden. Al hoop ik dat het college er nu de politieke verantwoordelijkheid voor overneemt van de gemeentesecretaris en het architectenbureau.

Ook het overzicht van de geplande werken was nuttig en leerzaam. Het (nog een beetje nieuwe) afdelingshoofd had alles uitstekend voorbereid, en commissievoorzitster Brigitte Quick (CD&V) leidde de vergadering zoals we dat van haar kennen : efficiënt en met respect voor iedereen. Dat debatteren met schepen Frans Schrauwen niet gemakkelijk is, wisten we al langer. Niets nieuws onder de zon. Toch is er een maar, die ik ook wel eens wil benadrukken. Toevallig moest of mocht Frans enkele keren (in deze commissie en in de commissie financiën) op dezelfde vragen antwoorden als schepen Dirk Konings. Dan valt het toch wel op hoezeer Schrauwen de dossiers in de vingers heeft. En al bij al ook veel minder onnodig rond de pot draait. Al is de waarheid die hij vertelt niet zo goed verpakt en soms zelfs wraakroepend (een raadsbesluit wordt manifest niet uitgevoerd door het college), de informatie is wel gedetailleerd en correct. Op dat vlak toch wel een voorbeeld voor zijn collega’s.